Bimët mund të lëshojnë shkarkime elektrike që ndikojnë në cilësinë e ajrit!

Shkencëtarët e kanë ditur prej kohësh se bimët dhe pemët mund të lëshojnë shkarkime të vogla elektrike të dukshme nga majat e gjetheve të tyre. Kjo zakonisht ndodh kur bimët bllokohen nën fushat elektrike të krijuara nga stuhitë. Këto shkarkime, të njohura si korona, ndonjëherë janë të dukshme si shkëndija të zbehta blu që shkëlqejnë rreth objekteve të ngarkuara.

Një studim i ri sugjeron se këto shkëndija mund të ndryshojnë cilësinë e ajrit përreth. Por mbetet e paqartë nëse efektet e këtyre shkarkimeve atmosferike janë pozitive apo negative. Në një studim të botuar në Journal of Geophysical Research: Atmospheres, studiuesit rikrijuan fushat elektrike nga stuhitë në laborator dhe analizuan koronat e emetuara nga tetë specie bimore në kushte të ndryshme.

Rezultatet treguan se të gjitha koronat krijuan sasi të mëdha radikalësh, kimikate që përmbajnë elektrone të paçiftuara që reagojnë fuqishëm me komponime të tjera që mund të ndryshojnë ndjeshëm cilësinë e ajrit përreth.

Dy radikalët e lëshuar nga kurorat e bimëve janë hidroksil (OH) dhe hidroperoksil (HO 2), që të dy janë të ngarkuar negativisht dhe dihet se oksidojnë ose vjedhin elektrone nga një sërë përbërjesh të ndryshme kimike, duke i shndërruar ato në molekula të tjera.

Studiuesit ishin veçanërisht të interesuar për përqendrimet e radikaleve hidroksil sepse ato kanë një ndikim më të madh në cilësinë e ajrit. Për shembull, nëse radikali hidroksil reagon me gazrat serrë si metani, ai mund të largojë molekulat e dëmshme nga atmosfera dhe të ndihmojë në luftimin e ndryshimeve klimatike.

Por nëse i njëjti radikal reagon me oksigjenin, mund të çojë në formimin e ozonit, i cili, pavarësisht rolit të tij të rëndësishëm në atmosferën e sipërme, është toksik për njerëzit. Radikalët gjithashtu mund të krijojnë grimca aerosol që dëmtojnë cilësinë e ajrit.

Kjo nuk është hera e parë që studiuesit kanë treguar një lidhje midis stuhive dhe radikalëve hidroksil. Në shtator, një ekip tjetër publikoi rezultatet e një studimi të botuar në Earth, Atmospheric and Planetary Science s, duke treguar se koronat e formuara nga objekte metalike si shtyllat e telefonit dhe shtyllat e energjisë prodhojnë nivele pak më të larta të radikalëve hidroksil se kurorat e bimëve.

Megjithatë, nivelet e radikalëve të prodhuar nga kurorat bimore dhe artificiale janë dukshëm më të ulëta se ato të gjeneruara drejtpërdrejt nga rrufeja. Duke pasur parasysh numrin e madh të pemëve që rriten në zona të prirura nga rrufetë, kurorat e bimëve mund të përfaqësojnë një burim kryesisht të nënstudiuar të radikalëve me efekte shumë të paparashikueshme në cilësinë e ajrit.

Studiuesit synojnë të vazhdojnë studimin e këtyre koronave në më shumë detaje për të kuptuar plotësisht ndikimin që ato kanë në cilësinë e ajrit global.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.