Brukseli qorton Italinë, Hungarinë dhe Sllovakinë për problemet e vazhdueshme me sundimin e ligjit!

Edel Strazimiri / SCAN

Italia, Hungaria dhe Sllovakia janë vënë nën kritika për rënien e vazhdueshme të standardeve demokratike, gjë që kërcënon ndjekjen efektive të korrupsionit, pavarësinë e sistemit gjyqësor dhe sigurinë e gazetarëve.

Të tre vendet dolën keq në edicionin e ri të raportit të sundimit të ligjit, të publikuar çdo vit nga Komisioni Europian. Raporti i gjerë shqyrton të gjitha shtetet anëtare dhe ofron rekomandime të përshtatura për të adresuar mangësitë dhe zbrazëtirat.

“Mbrojtja e shtetit ligjor është një punë e vazhdueshme,” tha të mërkurën Vera Jourová, nënkryetare e Komisionit për vlerat dhe transparencën, ndërsa prezantoi gjetjet kryesore. “Ne shohim se nevojiten veprime të mëtejshme”. Raporti nuk është “as emërton, as turpëron, as lavdëron askënd”, shtoi ajo, duke e quajtur atë një “mjet parandalues” për të nxitur dialogun dhe për të rritur ndërgjegjësimin.

Megjithatë, ushtrimi në mënyrë të pashmangshme krijon një lente zmadhuese mbi disa vende të dyshuara se po largohen nga normat e BE-së. Këtë vit, Italisë i kërkohet të bëjë më shumë për të siguruar financimin e duhur të medias publike, për të mbrojtur sekretin profesional të gazetarëve dhe për të reformuar regjimin e saj të shpifjes.

Thirrja vjen mes shqetësimeve në Itali mbi ndikimin politik në rritje në sektorin e medias, episodet e pretenduara të censurës, ngacmimet e zërave kritikë dhe blerjen e mundshme të agjencisë së lajmeve AGI nga një ligjvënës i ekstremit të djathtë. Në maj, gazetarët në RAI, transmetuesi publik, dolën në grevë për të protestuar atë që ata e përshkruan si “kontrollin mbytës” të ushtruar nga qeveria e Giorgia Melonit mbi përmbajtjen editoriale.

Meloni ka ngritur çështje ligjore ndaj disa gazetarëve që kanë bërë komente të ashpra për të. Javën e kaluar, një gazetar u urdhërua të paguajë 5000 euro dëmshpërblim për talljen me gjatësinë e kryeministrit në rrjetet sociale. “Ne kemi shprehur nevojën për masa mbrojtëse (gazetare) për vite me radhë,” tha Jourová kur u pyet për Italinë. “Por me incidentet e reja të raportuara nga palët e interesuara dhe shkurtimet e buxhetit, kjo po bëhet shumë urgjente.”

Lidhur me Hungarinë, një gjemb shumëvjeçar në këmbë për Komisionin, raporti tregon një mungesë totale progresi në disa fusha, duke përfshirë rregullat për lobimin dhe dyert rrotulluese, ndjekjen penale të rasteve të korrupsionit të nivelit të lartë, transparencën në reklamat shtetërore, pavarësinë editoriale të medias publike. dhe pengesat që pengojnë punën e OJQ-ve.

Gjatë viteve të fundit, Brukseli ka nisur shumë procedura shkeljeje kundër Budapestit, së fundmi mbi të ashtuquajturën “Zyra e Mbrojtjes së Sovranitetit”, e autorizuar për të hetuar njerëz dhe organizata që marrin fonde të huaja dhe që dyshohet se kanë ndikuar në debatin politik dhe proceset zgjedhore të vendit.

Zyra e diskutueshme ka nisur procedimet ndaj Transparency International dhe Átlátszó, një organizatë jofitimprurëse investigative e mbështetur nga donacione ndërkombëtare. Në reagim ndaj tendencës së vazhdueshme të kthimit demokratik, Komisioni ngriu më shumë se 30 miliardë euro në pjesën e ndarë të Hungarisë në fondet e kohezionit dhe rimëkëmbjes, një situatë që kryeministri Viktor Orbán e cilësoi vazhdimisht si “shantazh financiar”.

Vitin e kaluar, megjithatë, ekzekutivi lëshoi ​​10.2 miliardë euro pasi Budapesti prezantoi një reformë gjyqësore në përputhje me rekomandimet e BE-së. Vendimi shkaktoi një reagim të furishëm dhe bëri që Parlamenti Europian të padisë Komisionin. Rreth 22 miliardë euro mbeten të paralizuara, pa asnjë perspektivë për një zgjidhje të ardhshme.

Një rezultat i ngjashëm mund të ndodhë së shpejti në Sllovaki. Sllovakia ka qenë prej muajsh nën mikroskop mbi një sërë ndryshimesh legjislative të kryesuara nga qeveria e kryeministrit Robert Fico, duke e vënë Brukselin në gatishmëri të lartë. Kryesorja në mesin e tyre është një remont i transmetimit publik, RTVS, i cili këtë muaj u shpërbë dhe u zëvendësua me një subjekt të ri, të njohur si SVTR.

Sipas Fico, reforma ishte e nevojshme për të trajtuar anshmërinë politike të RTVS, të cilën ai e përshkroi si “në konflikt me qeverinë sllovake”. Këto pretendime u kundërshtuan nga organizata dhe shkaktuan protesta të “E Enjtes së Zezë”. Pas kritikave, përfshirë nga Komisioni, qeveria hoqi pjesët më të diskutueshme të rishikimit, të tillë si një këshill për të mbikëqyrur programimin, por mbajti një dispozitë për të lejuar shumicën në pushtet të kontrollojë bordin drejtues të SVTR.

Brukseli është gjithashtu i shqetësuar për ndryshimet e propozuara në Kodin Penal dhe shpërbërjen e Zyrës së Prokurorit Special, të cilat mund të rrezikojnë hetimet për keqpërdorimin e parave publike dhe të dëmtojnë buxhetin e BE-së. Shqetësime të tjera rrethojnë një projektligj që do të kërkonte që OJQ-të që marrin më shumë se 5,000 euro nga jashtë të etiketohen si “organizata me mbështetje të huaj”.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.