Gratë më të fuqishme në politikë nga e gjithë bota – Ja sfidat dhe pengesat e rëndësishme që janë përballur
OKB-ja raporton se një numër rekord tani janë gra kryetare shtetesh ose qeverish në mbarë botën. Disa kanë pasur një udhëtim të jashtëzakonshëm dhe janë përballur me pengesa të rëndësishme për të arritur këtu ku janë sot. Ja një vështrim në disa nga gratë më të fuqishme në politikë.
Sirimavo Bandaranaike
Emri i saj mund të mos jetë i njohur për ju, por Sirimavo Bandaranaike ishte gruaja e parë në histori që u zgjodh në mënyrë demokratike në krye të një qeverie në vitin 1960. Ajo sundoi Sri Lankën tre herë deri në vdekjen e saj në vitin 2000.
Indira Gandhi
Kontinenti aziatik ka qenë padyshim në qendër të vëmendjes që kur kryetarja e dytë femër e qeverisë, Indira Gandhi, u zgjodh në Indi. Ajo ishte kryeministre nga viti 1966 deri në 1977, pastaj nga viti 1980 deri në vrasjen e saj në 1984. Rrugëtimi i saj u shënua nga lufta indo-pakistaneze dhe zhvillimi i programit bërthamor indian.
Golda Meir
Golda Meir ishte gruaja e parë që drejtoi qeverinë izraelite, të cilën e bëri nga viti 1969 deri në vitin 1974. Pasi u rrit në Ukrainë dhe jetoi në Shtetet e Bashkuara, “gjyshja e Izraelit” mori pjesë në procesin e pavarësisë së vendit në vitin 1948. Puna e saj ishte shënuar nga fitorja izraelite në Luftën e Yom Kipur në 1973.
Isabel Peron
Gruaja e tretë e Juan Peron, burrit të famshëm argjentinas, Isabel Martínez de Perón, pasoi burrin e saj kur ai vdiq në 1974. E përmbysur nga junta ushtarake dy vjet më vonë dhe e burgosur për disa vjet, ajo shkoi në mërgim në Spanjë në 1981.
Margaret Thatcher
Një figurë e diskutueshme, por domethënëse për Mbretërinë e Bashkuar, Margaret Thatcher, ishte gruaja e parë që drejtoi një qeveri britanike nga viti 1979. Qëndrueshmëria e saj brenda dhe jashtë vendit i dha asaj pseudonimin “Zonja e hekurt”.
Corazon Aquino
Presidentja e parë femër e Filipineve, nga viti 1986 deri në 1992, është në origjinën e një kushtetute të re të miratuar në vitin 1987. Por Corazon Aquino gjithashtu iu desh t’i rezistonte disa përpjekjeve për grusht shteti ushtarak.
Tansu Ciller
Tansu Ciller ishte e para dhe mbetet e vetmja grua që ka drejtuar qeverinë turke. Një ekonomiste me trajnim i mundësoi Turqisë të lidhte një marrëveshje të tregtisë së lirë me Bashkimin Evropian.
Angela Merkel
Nuk kemi më nevojë të prezantojmë Angela Merkelin, e cila u bë kancelarja e parë e Republikës Federale të Gjermanisë në vitin 2005 dhe që qëndroi në pushtet për gjashtëmbëdhjetë vjet. Mandatet e saj janë shënuar nga një sërë krizash dhe vendimesh të prera, nga kriza financiare e 2008-ës deri te Covid-19, duke përfshirë mbylljen e termocentraleve bërthamore dhe pritjen e emigrantëve në 2015.
Ellen Johnson Sirleaf
Kryetarja e parë femër (dhe më jetëgjatë) e shtetit në Afrikë është Ellen Johnson Sirleaf, e cila u zgjodh në Liberi në vitin 2006. Deri në largimin e saj në 2018, “Ma Ellen” ishte e punësuar për të ulur borxhin e lartë të vendit të saj.
Michelle Bachelet
Në të njëjtin vit, Michelle Bachelet u bë gruaja e parë që kryesoi Republikën e Kilit pasi shërbeu si ministrja e parë femër e Mbrojtjes në të gjithë Amerikën Latine. Ajo tani është kryetare e Zyrës së Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut.
Cristina Kirchner
Gjithashtu, në rajonin e Andeve, gruaja e Nestor Kirchner e pasoi burrin e saj si President i Argjentinës në vitin 2007. Pasi shërbeu dy mandate deri në vitin 2015, Cristina Kirchner u kthye në 2019 si Zëvendës Presidente.
Dilma Rousseff
Në shtetin e madh fqinj të Brazilit, Dilma Roussef pasoi emblematiken Lula në vitin 2011. Mandati i presidentes së parë femër të vendit u shënua nga një përkeqësim i situatës ekonomike braziliane dhe nga rastet e korrupsionit deri në shkarkimin e saj në 2016.
Hillary Clinton
Ndryshe nga bashkëshorti i saj Bill, Hillary Clinton nuk ia doli të zgjidhej presidente e fuqisë së parë botërore: ajo u mund nga Donald Trump në zgjedhjet amerikane të vitit 2016. Por për disa vite, ajo drejtoi diplomacinë e Shteteve të Bashkuara dhe deri më tani ka qenë e vetmja grua në gjendje të kandidojë për presidente.
Theresa May
Pas referendumit të humbur të David Cameron për Brexit, Theresa May u bë kryeministrja e dytë femër e Mbretërisë së Bashkuar në vitin 2016. Koha e saj në Downing Street u shënua nga vështirësitë e saj në negocimin e daljes nga Bashkimi Evropian. Boris Johnson ishte pasardhësi i saj, i zgjedhur në vitin 2019.
Ursula von der Leyen
Ish-ministrja gjermane nuk arriti të pasonte Angela Merkelin si kancelare, por ajo ka kryesuar Komisionin Evropian që nga viti 2019. Midis krizës Covid-19, planit evropian të rimëkëmbjes dhe konfliktit të furishëm në Ukrainë, ajo përballet me sfida më të rëndësishme se kurrë në timoni i BE-së.
Gratë në pushtet në Evropën Veriore
Në janar 2021, Kaja Kallas estoneze u bë kryeministre e shtetit baltik. Gjashtë nga tetë vendet e Evropës veriore (Estonia, Lituania, Finlanda, Danimarka, Norvegjia dhe Islanda) drejtoheshin nga gratë në atë kohë. A është fillimi i një lëvizjeje themelore?
Një rrugë e gjatë përpara….
Siç mund ta shohim, shumë gra kanë mbajtur ose mbajnë ende postet më të larta në të katër anët e planetit. Por pabarazitë vazhdojnë pasi përqindja e tyre midis krerëve të shteteve ose qeverive është ende vetëm 21% globalisht. Barazia gjinore në politikë po përparon pak nga pak, por ka ende shumë për të bërë…
Nebi Xhomaqi / SCAN
Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.