Kush e kontrollon tregun e ‘panettone-s’ – Biznesi rekord i ëmbëlsirës milaneze tashmë është global

Kush e ka në pronësi panettone-n? Neë York Times që i ka dedikuar një artikull të gjatë ëmbëlsirës së Krishtlindjes me origjinë milaneze, prej 20 vitesh hsumë e famshme, ka shtuar këtë pyetje. Prodhuesit globalë të ëmbëlsirës gjenden në Brazil dhe Peru. Xhiroja e fitimit është marramendëse – vetëm në Itali konsumi i brendshëm vlen 195 milion euro, me 50 milion panettone të shitura, ndërsa eksportet prekin kuotën e 500 milionë euro, me Francën, Gjermaninë dhe Britaninë e Madhe si tregjet më të mëdha europiane.

Ndërsa Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Kina dh evendet e lindjes së mesme janë importuesit më të rëndësishëm ekstraeuropianë. Panettone milanez në fakt nuk është një prodhim i mbrojtur nga sistemi i indikacioneve gjeografike europiane.

Ligji italian mbron recetën me dekretuin e 22 korrikut 2005, që specifikon listën e përbërësve të domosdoshëm dhe fakultativ. Por teksti nuk përfshin, për shembull, faktin nëse mielli duhet të jetë i rafinuar apo bilogjik, apo nëse duhet përdorur sheqer apo glukozë: të gjitha këto ndryshime karakterisojnë cilësinë e panettone-s tashmë shumë e rëndësishme për konsumatorët.

Duke pasur parasysh llojshmërinë e produkteve – panettone artizinalë dhe industrialë – prodhuesit italianë i kanë kërkuar ministrisë së agrokulturës dhe të sovranitetit ushqimor një rregullore të re për panettone-n artizanale që prodhohet në Itali: mund të quhet ‘panettone italiane natyral’.

Ka dhe nga ata që kërkojnë nga Unesco që të përfshijë ëmbëlsirën në listën e trashëgimisë jo materiale të njerëzimit, si është bërë dhe me picën e cila u bë pjesë e kësaj liste në vitin 2017. Kjo mbetet një domosdoshmë dhe pse nuk mund të ndalet më – dhe as nuk ka kuptim një gjë e tillë  – globalizimi i panettone-s.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.