NATO po e kthen fokusin tek Kina. Ja çfarë do të thotë kjo!

Aleanca e NATO-s ka forcuar krahun e saj lindor lidhur me luftën e Rusisë ndaj Ukrainës, por fokusi i saj gjithashtu ka filluar të zhvendoset edhe më shumë drejt lindjes: Kinës. Kjo ka çuar në kritika nga disa prej shteteve anëtare të aleancës, por edhe Pekini se po largohet nga mandati fillestar. Ata argumentojnë se aleanca transatlantike duhet të mbetet pikërisht ajo, transatlantike.

Megjithatë, Kina hyri në Konceptin e ri Strategjik të aleancës të lëshuar gjatë verës dhe në axhendën e takimit ministror të NATO-s në Bukuresht këtë javë. Qëndrimi i NATO-s kundër Rusisë përfshin dhjetëra mijëra trupa dhe kapacitete të rëndësishme ushtarake nga sistemet e mbrojtjes ajrore dhe raketat lëshuese deri te avionët luftarakë dhe anijet luftarake të vendosura në të gjithë Europën.

Aleatët gjithashtu kryejnë rregullisht stërvitje të përbashkëta në tokë, në det dhe në ajër, të mbajtura kudo midis Arktikut dhe Mesdheut. A mund të përsëritet ky model në Indo-Paqësorin për të kundërshtuar Kinën? Kjo ka shumë pak gjasa.

Por katër aleatë të NATO-s, duke përfshirë dy europianë, kanë aksione në Indo-Paqësorin dhe çdo konflikt atje mund t’i përfshijë. Prandaj, qëllimi është të parashikohet se çfarë mund të ndodhë në rajon, cila duhet të jetë përgjigja e aleancës dhe çfarë do të thotë për mbrojtjen europiane.

SHBA, kontribuuesi më i madh në NATO, qëndron pas përpjekjes që aleanca ta konsiderojë Kinën një kërcënim dhe të përgatitet në përputhje me rrethanat, sepse bregdeti i saj perëndimor dhe territoret jashtë shtetit, duke përfshirë Hawaii dhe Guam, e bëjnë atë gjithashtu një vend të Paqësorit.

Uashingtoni përmendi Kinën në Strategjinë e saj të fundit të Sigurisë Kombëtare si “sfidën e saj më të rëndësishme gjeopolitike” dhe “konkurrentin e vetëm me synimin për të riformuar rendin ndërkombëtar dhe, gjithnjë e më shumë, fuqinë ekonomike, diplomatike, ushtarake dhe teknologjike për ta bërë atë”.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken theksoi pas takimit të NATO-s të mërkurën se “ne nuk kërkojmë konflikt me Kinën, përkundrazi, duam ta shmangim atë”, por se “po punojmë për t’u përshtatur në mënyra konkrete për të përballuar sfidën”.

Strategjia e SHBA-së ndaj Kinës, sipas dokumentit të saj të sigurisë kombëtare, përfshin sigurimin që aleatët dhe partnerët të jenë në të njëjtën faqe në mënyrë që të veprojnë “me qëllim të përbashkët dhe në kauzë të përbashkët”. Aleatët europianë, megjithatë, nuk janë ende atje, kryesisht sepse ata nuk e vlerësojnë kërcënimin ushtarak me të njëjtën ndjenjë urgjence.

Vendet e BE-së e shohin Kinën si një rival sistematik, një konkurrent dhe një partner dhe shkalla në të cilën ajo shihet si njëra prej tyre ndryshon nga kapitali në kapital, kryesisht në varësi të lidhjeve ekonomike. Por disa faktorë kanë filluar të anojnë gjithnjë e më shumë shkallën drejt pjesës rivale sistematike.

Të tillë janë refuzimi i Kinës për të dënuar luftën e Rusisë në Ukrainë, realizimi në rritje se investimet kineze në infrastrukturën kritike europiane mund të sjellin rreziqe sigurie, dhe çekuilibri i madh tregtar në dobi të Kinës me Pekinin që kufizon aksesin në tregun e saj për lojtarët e huaj.

Ekziston edhe retorika më agresive ndaj Tajvanit, të cilin Pekini e konsideron pjesë të territorit të tij, sjellja e tij ngacmuese në Detin e Kinës Jugore dhe mosmarrëveshja e tij kufitare me Indinë. Megjithatë, beteja me Kinën, në Europë, është kryesisht një betejë vlerash, ndikimi dhe interesash.

Indo-Paqësori është një qendër tregtare globale. Rreth 60 % e tregtisë detare kalon përmes Azisë dhe rreth një e treta përmes Detit të Kinës Jugore, kështu që çdo ndërprerje atje do të kishte pasoja edhe për Europën. Përpjekjet e vazhdueshme të Kinës për të përdorur fuqinë e saj ekonomike dhe ndikimin gjeopolitik për të mbjellë përçarje brenda organizatave ndërkombëtare po bëhen gjithashtu gjithnjë e më të shpeshta, thonë ekspertët.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.