Polonia kërkon 1.3 trilion dollarë dëmshpërblime nga Gjermania për Luftën e Dytë Botërore

Politikani më i lartë i Polonisë tha se qeveria do të kërkojë një dëmshpërblim prej 1.3 trilion dollarësh nga Gjermania për pushtimin e vendit të tij nga nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Jaroslaw Kaczynski, kreu i partisë Ligj dhe Drejtësi, njoftoi pretendimin e madh në publikimin e një raporti të shumëpritur mbi koston e vendit të viteve të pushtimit nazist gjerman, pasi shënon 83 vjet nga fillimi i Luftës së Dytë Botërore.

“Ne jo vetëm që përgatitëm raportin, por kemi marrë edhe vendimin për hapat e mëtejshëm,” tha Kaczynski gjatë prezantimit të raportit.

“Ne do t’i drejtohemi Gjermanisë për të hapur negociatat mbi reparacionet,” tha Kaczynski, duke shtuar se do të jetë një “rrugë e gjatë dhe jo e lehtë”, por “një ditë do të sjellë sukses”.

Qeveria e krahut të djathtë të Polonisë argumenton se vendi që ishte viktima e parë e luftës nuk është kompensuar plotësisht nga Gjermania fqinje, e cila tani është një nga partnerët e saj kryesorë brenda Bashkimit Evropian.

Gjermania argumenton se kompensimi iu pagua kombeve të Bllokut Lindor në vitet pas luftës, ndërsa territoret që Polonia humbi në Lindje ndërsa kufijtë u ricaktuan u kompensuan me disa nga tokat e Gjermanisë të paraluftës. Berlini e quan çështjen të mbyllur.

“Një nga tragjeditë më të tmerrshme”

Udhëheqësit kryesorë, përfshirë Kaczynski, i cili është krijuesi kryesor i politikave të Polonisë, dhe kryeministri Mateusz Morawiecki ndoqën publikimin ceremonial të raportit në Kështjellën Mbretërore në Varshavë, të rindërtuar nga rrënojat e kohës së luftës.

Publikimi i raportit ishte fokusi i festimeve kombëtare të përvjetorit të luftës që filloi më 1 shtator 1939, me bombardimin dhe pushtimin e Polonisë nga Gjermania naziste dhe u pasua nga më shumë se pesë vjet pushtim.

Një ekip prej rreth 30 ekonomistësh, historianësh dhe ekspertësh të tjerë kanë punuar për raportin që nga viti 2017. Çështja ka krijuar tensione dypalëshe.

Lufta ishte “një nga tragjeditë më të tmerrshme në historinë tonë”, tha Presidenti Andrzej Duda gjatë ceremonive të hershme në mëngjes në gadishullin Westerplatte pranë Gdansk, një nga vendet e para që u sulmua në pushtimin nazist.

“Jo vetëm sepse na mori lirinë, jo vetëm sepse na mori shtetin tonë, por edhe sepse kjo luftë nënkuptonte miliona viktima në mesin e qytetarëve të Polonisë dhe humbje të pariparueshme për atdheun dhe kombin tonë”, tha Duda.

Në Gjermani, zyrtari i qeverisë për bashkëpunimin gjermano-polak, Dietmar Nietan, tha në një deklaratë se 1 shtatori “mbetet një ditë faji dhe turpi për Gjermaninë që na kujton herë pas here të mos harrojmë krimet e kryera nga Gjermania”. “kapitulli më i errët në historinë tonë” dhe ende ndikojnë në marrëdhëniet dypalëshe.

Pajtimi i ofruar nga njerëzit në Poloni është “baza mbi të cilën ne mund të shikojmë drejt së ardhmes së bashku në një Evropë të bashkuar,” tha Nietan.

Qeveria e Polonisë kundërshton një deklaratë të vitit 1953 nga liderët e atëhershëm komunistë të vendit, nën presionin e Bashkimit Sovjetik, duke rënë dakord të mos bëjnë pretendime të mëtejshme ndaj Gjermanisë.

Një ligjvënës i opozitës, Grzegorz Schetyna, thotë se raporti është thjesht një “lojë në politikën e brendshme” dhe këmbëngul se Polonia duhet të ndërtojë marrëdhënie të mira me Berlinin.

Rreth gjashtë milionë qytetarë të Polonisë, duke përfshirë tre milionë hebrenj, u vranë në luftë dhe industria, infrastruktura dhe kultura e saj pësuan humbje të mëdha.

N.Xh / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.