Rritet huamarrja e qeverive në botë – Në vitin 2023 do të arrijë shifrën 10.5 trilionë dollarë
Huamarrja shtetërore në nivel ndërkombëtar do të arrijë në 10.5 trilionë dollarë në vitin 2023, gati 40% mbi mesataren historike përpara pandemisë COVID-19, sipas vlerësimeve të S&P, me rritjet më të mëdha që pritet të regjistrohen në Europë. Në të njëjtën kohë, parashikohet se kostoja neto e masave fiskale lidhur me energjinë në nivel ndërkombëtar do të arrijë në 1.65 trilionë dollarë për periudhën 2022-2023 – 1.7% e PBB-së globale.
Më në detaje, siç thekson S&P, pavarësisht lehtësimit të inflacionit global dhe daljes së Kinës nga politika zero-Covid-19, sfidat për perspektivën makroekonomike globale në vitin 2023 mbeten të rëndësishme. Pritet që rritja globale të ngadalësohet ndjeshëm pasi inflacioni bazë mbetet i lartë dhe bankat qendrore do të vazhdojnë të rrisin normat e interesit dhe t’i mbajnë ato të larta deri në vitin 2024.
137 vendet e vlërsuara për këtë raport do të marrin hua 10.5 trilion dollarë nga tregjet në vitin 2023, e ngjashme me shumën e huazuar vitin e kaluar.
Presioni i vazhdueshëm mbi shpenzimet për shkak të rritjes së çmimeve të energjisë është një nga shkaqet kryesore të huamarrjes së lartë, veçanërisht në Europë, thekson raporti. Goditja e dyfishtë e pandemisë dhe çmimet e larta të mallrave të shkaktuara fillimisht nga rimëkëmbja pas pandemisë dhe më vonë e nxitur nga lufta Rusi-Ukrainë i shtynë qeveritë të vendosin dhe të mbajnë në fuqi masa fiskale për të qetësuar familjet dhe bizneset. Kjo goditje e dyfishtë ka rritur gjithashtu krisjen e situatave të brendshme politike, duke e bërë më të vështirë konsolidimin fiskal.
Kostoja prej 10.5 trilion dollarë përfshin ndikimin e COVID-19 në financat publike që rezulton nga reduktimi i të ardhurave dhe shpenzimet më të larta në 2020-2021 prej rreth 8.4 trilion dollarë. Edhe nëse efektet e dy goditjeve janë të vështira për t’u ndarë, S&P vlerëson se kostoja e masave fiskale lidhur me çmimet më të larta të mallrave, veçanërisht për energjinë, do të arrijë në rreth 1.65 trilion dollarë në 2022-2023.
Europa do të shohë rritjen më të madhe të huamarrjes mes rritjes stagnuese dhe presioneve fiskale, përfshirë çmimet e larta të energjisë. Në total, siç vlerëson S&P, qeveritë europiane do të emetojnë rreth 1.75 trilionë dollarë në borxhin afatgjatë bruto këtë vit, një rritje prej 348 miliardë dollarësh ose 20% krahasuar me vitin 2022. Edhe pse çmimet e gazit natyror në Europë po kthehen në nivelet e para luftës Rusi-Ukrainë, ato mbeten të larta në një këndvështrim historik. Kostot e larta të energjisë do të ushtrojnë presion mbi qeveritë për të ruajtur uljet e taksave dhe subvencionet në një kohë kur ekonomitë europiane shënojnë stanjacion apo edhe tkurrje.
Dorina Kurtaj /SCAN
Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.