Shkencëtarët paralajmërojnë: Parandaloni zhdukjen e pemëve ose përballuni me katastrofë ekologjike globale!

Shkencëtarët kanë lëshuar një “paralajmërim urgjent për njerëzimin” për ndikimin global të zhdukjes së pemëve. Një dokument i ri parashikon pasoja të rënda për njerëzit, jetën e egër dhe ekosistemet e planetit nëse humbja e gjerë e pemëve vazhdon. “Vitin e kaluar, ne publikuam raportin e Gjendjes së Pemëve në Botë, ku treguam se të paktën 17,500 lloje pemësh, rreth një e treta e 60,000 llojeve të pemëve në botë, janë në rrezik zhdukjeje,” tha Malin Rivers, autori kryesor i punimit dhe kreu i prioritizimit të ruajtjes në Botanic Gardens Conservation International (BGCI).

Paralajmërimi i përbashkët nga BGCI dhe Grupi Global i Specialistëve të Pemëve i Komisionit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Mbijetesës së specieve të Natyrës (IUCN SSC) mbështetet nga 45 shkencëtarë nga më shumë se 20 vende, duke përfshirë MB, SHBA, Indi dhe Haiti, me thirrje për veprimin e nënshkruar nga më shumë se 30 organizata, duke përfshirë kopshte botanike, arboretume dhe universitete. Sipas gazetës, pyjet e botës kontribuojnë 1.3 trilion dollarë në ekonominë globale. Lënda drusore është malli më i vlefshëm, por produktet jo-drunore, si frutat, arrat dhe ilaçet, krijojnë 88 miliardë dollarë në tregtinë globale. Nga frutat e disponueshme për konsum global, 53% vjen nga pemët.

Në nivel global, më shumë se 1.6 miliardë njerëz jetojnë brenda 5 km nga një pyll dhe mbështeten tek ata për punë dhe para. Në vendet në zhvillim, pyjet sigurojnë deri në 25% të të ardhurave familjare.

Zhdukja në shkallë të gjerë e llojeve të pemëve do të çonte në humbje të mëdha të biodiversitetit. Gjysma e specieve të kafshëve dhe bimëve në botë mbështeten te pemët si habitat i tyre, me pyje që përmbajnë rreth 75% të specieve të shpendëve, 68% të specieve të gjitarëve dhe deri në 10 milionë lloje jovertebroresh. Llojet e varura nga pyjet kanë rënë tashmë me rreth 53% që nga viti 1970.

Zhdukja e një lloji të vetëm pemësh mund të ndryshojë ndjeshëm një ekosistem, duke shkaktuar një efekt domino në aftësinë e tij për të funksionuar. Kur shkatërrohen pemët eukalipt dhe dipterokarp, për shembull, pyjet janë më të rrezikuara nga zjarri, dëmtuesit dhe sëmundjet.

Më shumë se 100 lloje pemësh janë zhdukur tashmë në natyrë, por pavarësisht rëndësisë së tyre, miliarda pemë ende humbasin çdo vit nga dëmtuesit, sëmundjet, speciet pushtuese, thatësira, prishja e klimës dhe shpyllëzimi në shkallë industriale për dru, blegtori, vaj palme dhe bujqësi të tjera, nga ishujt tropikal në zonat e pasura me specie, si Amazon dhe Borneo.

Përpara konferencës së OKB-së për biodiversitetin Cop15 në Montreal këtë dhjetor, shkencëtarët që qëndrojnë pas letrës po bëjnë thirrje për më shumë mbrojtje për pemët e botës, duke përfshirë forcimin e rolit të pemëve në politikën mjedisore dhe klimatike në nivel shtetëror.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.