Të prodhosh energji nga mbetjet organike të kafshëve – Risia e një ferme të teknologjisë së lartë në Bosnje dhe Hercegovinë

Një fermë e teknologjisë së lartë është ndër të parat në Bosnje dhe Hercegovinë që e kthen biogazin nga feçet e kafshëve dhe silazhi në energji elektrike, pasi synon të bëhet e pavarur në një kohë kur çmimet e larta të energjisë përbëjnë një rrezik për sektorin bujqësor të varur nga subvencionet.

Projekti në fermën Spreca, në veri të vendit ballkanik të pasur me qymyr, është në përputhje me përpjekjet e qeverisë për të kaluar gradualisht prodhimin e saj të energjisë në burime të rinovueshme. Ajo është në gjendje të prodhojë më shumë energji elektrike në një orë sesa konsumon një familje mesatare në një muaj. Prodhimi i energjisë filloi në shtator, duke funksionuar me kapacitet 50%-60% për shkak të kërkesave rregullatore, por do të jetë në gjendje të prodhojë 600 kilovat në orë pasi të jetë plotësisht funksionale. E gjithë kjo ndodh në një kohë kur çmimet e plehrave, ushqimit dhe energjisë janë rritur pas pushtimit rus të Ukrainës.

Ideja për ta kthyer përzierjen e feçeve të lopës dhe pulës, silazhit të misrit dhe mbetjeve të tjera organike të disponueshme në fermë në biogaz lindi pothuajse një dekadë më parë, sipas drejtorit të fermës Said Kariç. Ai theksoi se ky është projekti i parë i këtij lloji në Federatën autonome Boshnjako-Kroate të Bosnjës.

Por ky konsiderohet në të njëjtën kohë edhe si një hap drejt përmbushjes së standardeve evropiane dhe përfaqëson një model ekonomik që mund të zhvillohet për të përmirësuar përfitimin, veçanërisht duke pasur parasysh që prodhimi primar bujqësor nga natyra ka përfitim më të ulët.

Skema në fermë, e cila tashmë përdor automatizim dhe makineri të teknologjisë së lartë, mbështetet nga qeveria dhe financohet nga Sarajevo Milkos. Bosnja, ku prodhimi i energjisë përbën rreth 20% të PBB-së së saj, është eksportuesi i vetëm i energjisë elektrike në Ballkan, me rreth 60% të saj të prodhuar nga termocentralet me qymyr dhe pjesa tjetër kryesisht nga hidrocentralet. Dy rajonet e saj, Federata Boshnjako-Kroate dhe Republika Serbe, janë zotuar të rrisin pjesën e energjisë së prodhuar nga burimet e rinovueshme deri në vitin 2030, por kriza energjetike e shkaktuar nga lufta në Ukrainë i ka ngadalësuar këto plane.

Energjia termike e krijuar gjatë fermentimit të biogazit përdoret gjithashtu për ngrohjen e disa ndërtesave të fermave.

Dorina Kurtaj / SCAN

 

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.