Boeing është shumë i madh për t’u ndëshkuar – Prokurorët duhet të vendosin pa dëmtuar ekonominë

Drejtësia nuk është gjithmonë e verbër. Kur bëhet fjalë për ndëshkimin e kompanive të fuqishme, dënimi synon ndëshkimin aq sa të mos përsërisin veprën në fjalë, por jo aq sa të krijojnë reaksione zinxhir. Një shembull tipik i kësaj dileme është Boeing, një ikonë amerikane, e cila kohët e fundit është gjetur në një vorbull problemesh.

Pas dy përplasjeve që vranë 346 njerëz, Boeing arriti një marrëveshje në vitin 2021 me kusht që të dorëzonte raporte të rregullta dhe të paguante 2.5 miliardë dollarë, duke pranuar se ish-punonjësit kishin mashtruar rregullatorët. Qeveria amerikane thotë se Boeing ka dështuar të përmbushë angazhimet e saj sipas marrëveshjes. Por Boeing nuk e pranon këtë akuzë.

Këtu lind një problem. Boeing është një kompani me një gjurmë të madhe financiare, e cila mund të kufizojë dënimin që qeveria synon t’i vendosë. Për shembull, industria e avionëve komercialë përbëhet kryesisht nga një duopol midis Boeing dhe konkurrentit europian Airbus. Është gjithashtu eksportuesi më i madh i SHBA-së, me më shumë se 30 miliardë dollarë të ardhura deri në vitin 2023. Me fjalë të tjera, ajo që i dëmton prodhuesit e avionëve amerikanë dëmton edhe shumë nga nënkontraktorët e vegjël që furnizojnë pjesët për avionët e tij.

Një nga kërcënimet më të mëdha që vjen nga ndjekja penale e një kompanie si Boeing, një ndalim nga kontratat qeveritare, është gjithashtu i vështirë për t’u zbatuar. Më shumë se një e treta e të ardhurave prej 78 miliardë dollarësh të kompanisë vitin e kaluar erdhi nga kontratat e qeverisë.

Deklaratat e mëparshme të fajësisë së Boeing-ut, duke përfshirë krimet, nuk e penguan atë të hipte shpejt në trenin e kontratave qeveritare. Në vitin 2003, për shembull, Forca Ajrore përjashtoi disa nga njësitë e saj nga projekte të caktuara, duke përjashtuar kontratat e hapësirës dhe raketave. Dhe sigurisht që ka gjithmonë gjoba. Këto “dhembin”, por jo shumë, veçanërisht për një kompani që ka humbur tashmë rreth 100 miliardë dollarë në kapitalizimin e tregut gjatë pesë viteve të fundit.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.