Si firmat europiane po investojnë në mënyrë indirekte miliona euro në zgjedhjet në SHBA?!

Edel Strazimiri / SCAN

 

Korporatat europiane kanë derdhur në mënyrë indirekte rreth 14.3 milionë dollarë (13.2 milionë euro) fonde drejt fushatave elektorale në SHBA gjatë ciklit aktual të votimit, zbulon analiza e të dhënave të ofruara nga Open Secrets jofitimprurëse. Nga këto fonde, rreth 56% shkuan për fushatat republikane, ndërsa 44% shkuan për demokratët.

Megjithëse kompanitë e huaja janë teknikisht të ndaluar të kontribuojnë drejtpërdrejt në fushatat elektorale të SHBA-së, ato mund t’i anashkalojnë lehtësisht ato parmakë duke përdorur filialet e tyre amerikane për të krijuar komitete të veprimit politik të njohur si PAC. Këto PAC mbledhin para nga punonjësit e tyre amerikanë, të cilat më pas kanalizohen në fushatat zgjedhore, me shpenzime të përqendruara zakonisht tek kandidatët e Kongresit dhe jo tek kandidatët presidencialë.

PAC-të kanë qenë një element kryesor i financimit të fushatës amerikane për dekada. Kontributet e tyre të drejtpërdrejta në fushata janë të kufizuara, por ata mund të shpenzojnë para të pakufizuara për reklamat që mbështesin partitë dhe të emëruarit e tyre. Analiza tregon se gjithsej 143 kompani me seli në 13 vende europiane, nga të cilat 10 janë vende anëtare të BE-së, kanë investuar para në zgjedhjet amerikane përmes PAC-ve.

Kontributet më të mëdha gjatë këtij cikli zgjedhor dyvjeçar erdhën nga banka zvicerane e investimeve UBS, kompania gjermane e telekomit T-Mobile dhe firma britanike e mbrojtjes BAE Systems. Sipas Sarah Bryner, drejtoreshë e kërkimit dhe strategjisë në Open Secrets, PAC-të janë një mjet thelbësor lobimi, por nuk janë mjaftueshëm të fuqishëm për të ndikuar në rezultatet elektorale. “Nuk është domosdoshmërisht që ju keni interesa të huaja për të krijuar PAC për të ndikuar në politikën e SHBA. Është më tepër që ju keni kompani që janë me bazë në Evropë ose vende të tjera, që duhet t’i kryejnë gjërat në SHBA,” tha Bryner.

Ajo shpjegoi se shumë korporata të mëdha evropiane mbështeten shumë në klientelën me bazë në SHBA dhe për këtë arsye duhet të ndikojnë në politikëbërjen. “Ata duhet të përfshihen politikisht, është thjesht mendjemprehtësi politike”, shtoi ajo. Këto PAC të lidhura me Europën zakonisht kontribuojnë në një pjesë mjaft të barabartë të financimit për fushatat demokratike dhe republikane. “Është e zakonshme që PAC-të të kontribuojnë për të dyja palët, sepse ajo që u nevojitet është të kenë akses tek politikanët,” shpjegoi Bryner. “Të dyja palët do të fitojnë vende të ndryshme në vende të ndryshme dhe do të shërbejnë në komitetet që rregullojnë kompanitë e tyre.”

Megjithatë, shumica dërrmuese e PAC-ve të lidhura me Europën kontribuojnë pak më shumë në fushatat republikane, me 55% të investimeve totale prej 13.2 milionë eurosh në këtë cikël zgjedhor që shkojnë drejt kandidatëve republikanë. Vetëm PAC-të e firmave portugeze dhe spanjolle kontribuuan më shumë në fushatat demokratike sesa në ato republikane gjatë ciklit 2023-2024.

Kontributet e PAC-ve të lidhura me Europën gjithsesi zbehen në krahasim me madhësinë e luftës së kandidatëve që konkurrojnë në zgjedhjet në SHBA. Fushatat politike amerikane grumbulluan rreth 8.6 miliardë dollarë (7.9 miliardë euro) për zgjedhjet e Dhomës, Senatit dhe presidenciale të vitit 2024 midis janarit 2023 dhe prillit 2024. Në fakt, kontributet individuale nga donatorët miliarderë po bëhen më të rëndësishme në shtyrjen e numrit elektoral.

Një vendim i diskutueshëm i Gjykatës së Lartë i 2010-ës në favor të Konservatorëve jofitimprurës Citizens United ndryshoi rregullat shekullore të financimit të fushatës, duke lejuar grupet e jashtme të shpenzojnë shuma të pakufizuara parash në fushata dhe duke krijuar të ashtuquajturat “super PAC”. Këto lloje relativisht të reja të PAC-ve po rriten në numër dhe fuqi. Ndërsa ata nuk mund t’i dhurojnë para drejtpërdrejt një kandidati politik, ata kanë një aftësi pothuajse të papenguar për të nxitur fushatat e kandidatëve përmes reklamave dhe mediave sociale.

Ligjshmëria e metodave të përdorura nga këto supergrupe shpesh kontestohet. Në fillim të kësaj jave, zyra e prokurorit të qarkut të Filadelfias ngriti një padi kundër dhurimit të diskutueshëm 1 milion dollarësh (925,000 €) ditore të ofruar nga super PAC-ja pro-Trump e Elon Musk për votuesit e regjistruar në shtetet në lëvizje.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.