OBSH e deklaron shpërthimin e lijës së majmunit në Afrikë një emergjencë globale shëndetësore!

Edel Strazimiri / SCAN

 

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), shpërthimi i lijës së majmunit që shkatërron Republikën Demokratike të Kongos (DRC) është tani një emergjencë globale shëndetësore. “Zbulimi dhe përhapja e shpejtë e mpox (lijës së majmunit) në lindje të DRC, zbulimi i tij në vendet fqinje që nuk kishin raportuar më parë mpox dhe potenciali për përhapje të mëtejshme brenda Afrikës dhe më gjerë është shumë shqetësuese,” tha shefi i OBSH-së Tedros Adhanom Ghebreyesus. Të mërkurën pasi njoftoi se shpërthimi i lijës së majmunit është një emergjencë e shëndetit publik me shqetësim ndërkombëtar (PHEIC), alarmi më i lartë i agjencisë shëndetësore të Kombeve të Bashkuara.

OBSH tha se i duhen 15 milionë dollarë (13.6 milionë euro) për të mbështetur përgjigjen e lijës së majmunit të Afrikës dhe se ajo tashmë ka lëshuar 1.45 milionë dollarë (1.32 milionë euro) nga rezervat e saj emergjente. Adhanom Ghebreyesus tha se grupi planifikon të ndajë më shumë fonde “në ditët në vijim”. “Është e qartë se një përgjigje e koordinuar ndërkombëtare është thelbësore për të ndaluar këto shpërthime dhe për të shpëtuar jetë,” tha ai.

Mpox ka qenë endemik në Afrikën Perëndimore dhe Qendrore për dekada, por DRC është tani epiqendra e një lloji të ri të rrezikshëm që u shfaq vitin e kaluar dhe po përhapet përmes kontaktit seksual dhe të ngushtë personal. Ky lloj është një degë e virusit Clade I, i cili ka një shkallë vdekshmërie prej rreth 10 për qind dhe i ka shqetësuar autoritetet shëndetësore sepse rastet po rriten me shpejtësi. Ndërkohë, Afrika e Jugut dhe Bregu i Fildishtë po përballen gjithashtu me raste të një lloji tjetër mpox.

Më shumë se 14,000 raste mpox dhe 524 vdekje janë raportuar në të paktën 13 vende afrikane në vitin 2024, duke përfshirë Burundin, Kenia, Ruandën dhe Ugandën, të cilat raportuan rastet e tyre të para të llojit të ri në javët e fundit. Ekspertët e sëmundjeve infektive kanë paralajmëruar për muaj të tërë se shpërthimi i lijës së majmunit i DRC-së mund të shndërrohet në një krizë më të gjerë shëndetësore pa më shumë akses në testime diagnostikuese, vaksina dhe trajtime.

Me një infrastrukturë të fragmentuar të shëndetit publik dhe kapacitet të vogël prodhues në kontinent, shumica e vendeve afrikane janë mbështetur në donacione duke nxitur shqetësimet se pabarazitë shëndetësore të pandemisë COVID-19 do të përsëriten. Autoritetet shëndetësore afrikane dhe evropiane po punojnë gjithashtu së bashku për të zgjeruar aksesin e rajonit në testimin dhe sekuencën e mpox, gjë që do t’i ndihmojë autoritetet të gjurmojnë virusin dhe të rregullojnë ndërhyrjet e tyre mjekësore, nëse është e nevojshme.

Komisioni Europian pret të investojë 3.5 milionë euro në përpjekjet e kësaj vjeshte. Kjo është hera e dytë në dy vjet që mpox përbën një kërcënim global për shëndetin. OBSH shpalli një PHEIC mbi mpox në korrik 2022. Autoritetet shëndetësore në Europë dhe Amerikën e Veriut u përgjigjën me vaksina, trajtime dhe mesazhe të shëndetit publik që synonin komunitetet me rrezik të lartë.

Deri në kohën kur deklarata e urgjencës e OBSH-së përfundoi në maj 2023, rreth 87,000 raste mpox ishin raportuar në 118 vende. Virusi vazhdon të qarkullojë në nivele të ulëta në Europë. Përhapja globale 2022-2023 ishte e lidhur me virusin Clade II, i cili është shumë më pak vdekjeprurës se viruset Clade I në Afrikë që tani po shkaktojnë shqetësim ndërkombëtar.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.