Problemi i kapitalizmit modern – Qeveritë po ndërhyjnë vazhdimisht për të zbutur vështirësitë ekonomike

Dorina Kurtaj / SCAN

Që nga vitet 1970, norma mesatare e rritjes së të ardhurave globale për frymë ka rënë nga gati 3% në vit në më pak se 1%. Ekonomistët nuk e kanë përcaktuar me saktësi shkakun, megjithëse rrënja e problemit mendohet se qëndron në reagimin e natyrshëm të njerëzve ndaj komoditeteve të paprecedentë të jetës moderne në botën e zhvilluar.

Në fillim të revolucionit industrial, jeta ekonomike ishte brutale: konkurrenca midis bizneseve ishte e ashpër, të falimentuarit u futën në burg dhe qeveria bëri pak për të ndihmuar ata që ishin në vështirësi financiare. Dhe rimëkëmbja ekonomike ishte zakonisht e shpejtë dhe rritja e produktivitetit mbeti e fortë për periudha të gjata. Siç shkruante ekonomisti francez i shekullit të 19-të, Clément Ziglar, “sado paradoksale të duket, pasuria e kombeve mund të matet me dhunën e krizave që përjetojnë”.

Etosi i këtij versioni të mëparshëm të kapitalizmit karakterizohet më së miri nga këshilla e Sekretarit të Thesarit të SHBA-së Andreë Mellon drejtuar Presidentit Herbert Hoover pas rrëzimit të vitit 1929: “Likuidoni, likuidoni, likuidoni”. Ruchir Sharma në librin e tij të fundit “Çfarë nuk shkon me kapitalizmin?”, thotë se qeveritë moderne po ndërhyjnë vazhdimisht për të lehtësuar vështirësitë ekonomike.

Bizneset amerikane po mbyten në burokraci. Kodi tatimor i SHBA përfshin rreth 7.000 faqe me 68.000 faqe shtesë të ofruara nga Shërbimi i të Ardhurave të Brendshme. Pas krizës globale financiare të vitit 2008, bankat qendrore iu drejtuan normave të interesit të ulëta dhe blerjeve në shkallë të gjerë të aktiveve financiare për të stimuluar punësimin dhe tregjet. Paketat e shpëtimit u shtrinë në një sërë sektorësh, nga Ëall Street në industritë e automjeteve të Detroitit.

Normat jashtëzakonisht të ulëta të interesit shtrembërojnë shpërndarjen e kapitalit dhe mbajnë gjallë kompanitë ‘zombie’. Shkalla me të cilën krijohen dhe shkatërrohen vendet e punës është ngadalësuar gjithashtu. Paratë e lehta e bëjnë të lehtë për kompanitë e mëdha të gëlltisnin ato më të vogla. Zbatimi i dobët i ligjeve antitrust kontribuoi më tej në rritjen e industrisë.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.