Telefona dhe aeroplanë elektrikë “të hollë si kartë krediti”: Shkencëtarët bëjnë revolucion në teknologjinë e baterive!

Edel Strazimiri / SCAN

 

Karakteristikat e baterisë strukturore nënkuptojnë se ajo mund të përdoret në një gamë të gjerë situatash të ndryshme, sipas studiuesve. Kjo teknologji e fortë dhe e lehtë e baterisë e bërë nga fibra karboni mund të jetë përgjigja për elektrizimin e udhëtimit ajror.  Studiuesit nga Universiteti i Teknologjisë Chalmers në Suedi thonë se materiali nga i cili është bërë është mjaft i fortë për të shërbyer si një strukturë mbajtëse. Ajo është duke u faturuar si “bateria më e fortë në botë” dhe ata pretendojnë se mund të integrohet në dizajnin e një automjeti për të zvogëluar peshën dhe për të rritur rrezen.

“Ne kemi arritur të krijojmë një bateri të përbërë nga fibra karboni që është aq e ngurtë sa alumini dhe mjaftueshëm me energji të dendur për t’u përdorur komercialisht,” thotë shkencëtari i Chalmers, Richa Chaudhary, një nga autorët e punimit të botuar së fundmi në revistën Advanced Materials. “Ashtu si një skelet njerëzor, bateria ka disa funksione në të njëjtën kohë.”

Karakteristikat e baterisë strukturore nënkuptojnë se ajo mund të përdoret në një gamë të gjerë situatash të ndryshme, sipas studiuesve. Kjo përfshin telefona celularë ose laptopë “të hollë si kartë krediti” sa gjysma e peshës që janë sot, Profesor Leif Asp, studiuesi kryesor nga Universiteti i Teknologjisë Chalmers. Por, shton ai, ekipi ka vënë re gjithashtu një interes të madh nga industria e automobilave dhe e hapësirës ajrore.

Një nga sfidat më të mëdha në aviacionin elektrik është balancimi i densitetit të energjisë së një burimi energjie baterie. Energjia e baterisë mesatarisht është më shumë se 40 herë më e rëndë se karburanti i avionit. Këto bateri gjithashtu duhet të paketohen në hapësira relativisht të vogla.

Një bateri strukturore e lehtë që mund të sigurojë energji të mjaftueshme mund të ndërtohet në objektin që po e fuqizon, duke zgjidhur shumë nga këto çështje. Por kritikët thonë se kjo i bën bateritë tepër të vështira për t’u zëvendësuar më vonë, pasi ato janë pjesë përbërëse e ndërtimit. Ekipi në Universitetin e Teknologjisë Chalmers pohon se ata gjithashtu mund të zvogëlojnë sasinë e energjisë së nevojshme për të drejtuar një makinë elektrike.

“Ne kemi bërë llogaritjet për makinat elektrike që tregojnë se ato mund të ngasin deri në 70 % më shumë se sot nëse do të kishin bateri strukturore konkurruese,” thotë Asp. “Mund të ndodhë gjithashtu që komponentë të tillë si elektronikë në makina ose aeroplanë të fuqizohen nga bateritë strukturore. Do të kërkohen investime të mëdha për të përmbushur nevojat sfiduese të industrisë së transportit për energji, por kjo është gjithashtu ajo ku teknologjia mund të bëjë më shumë ndryshim.”

Ekipi në Universitetin Chalmers ka studiuar mundësinë e baterive strukturore për disa vite. Kur Asp dhe kolegët ndanë pjesën e tyre të parë të hulumtimit në 2018, tërhoqi shumë vëmendje. Ata bënë përparimin e tyre të parë në vitin 2021 me një bateri që kishte një densitet energjie prej 24 vat-orë për kilogram – rreth 20 % të kapacitetit të një baterie të krahasueshme litium-jon.

Versioni i fundit është deri në 30 vat-orë për kilogram dhe, megjithëse kjo nuk arrin plotësisht të njëjtat standarde si shumica e baterive, ka disa avantazhe. “Për sa i përket vetive shumëfunksionale, bateria e re është dy herë më e mirë se paraardhësi i saj – dhe në fakt më e mira e prodhuar ndonjëherë në botë,” pohon Asp.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.