2023, viti i “super” lekut – Por, viti që sapo ka nisur pritet të regjistrojë qendrueshmëri

Viti që sapo është mbyllur me plot gojën mund të cilësohet si viti i “super” lekut, pasi monedha kombëtare ka shënuar vlera të larta kundrejt të gjitha valutave kryesore.

2023 nisi me një kurs këmbimi të lekut me euron në nivelin më të lartë të vitit prej 117.46, një vlerë që sot duket si një “vegim”, pasi shumë shpejt monedha jonë kombëtare nisi rrugëtimin e pandalshëm të forcimit. Ndihmuar edhe nga një sezon turistik tepër i mbarë, në mesin e muajit korrik leku arriti të këmbehej deri në 100,49 euro, që ishte edhe pika më e ulët për monedhën e përbashkët europiane për vitin e kaluar. Që nga ky moment e deri në fund të vitit leku lëshoi lehtë terren duke e mbyllur 2023-shin në nivelin 103,88 euro.

Ky forcim i lekut ka patur një ndikim negativ të rëndësishëm sidomos tek eksportuesit, të cilët kanë vlerësuar se po humbasin afro 9 milionë euro në muaj nga zhvlerësimi i euros, një situatë e cila vijon që nga muaji Mars. Por, nga ky fenomen është prekur edhe buxheti i shtetit, për shkak të programimit të të ardhurave mbi bazën e supozimeve të kursit të këmbimit euro/lek për rreth 120 lekë dhe USD/lek, rreth 110 lekë.

Ndërkohë, megjithëse ka ulur ndjeshëm huamarrjen në tregjet financiare ndërkombëtare, Ministria e Financave sheh në rritje të ndjeshme rrezikun e kursit të këmbimit sa i përket borxhit të jashtëm.

Për të frenuar disi këtë nënçmim të euros, në fillim të muajt gusht Banka e Shqipërisë rriti kuotat vjetore të blerjes së monedhës europiane në treg, nga 220 milionë, në 300 milionë. Ndërkohë, që Guvernatori Sejko ka deklaruar disa herë që nëse do të vërehen luhatje të pazakonta, institucioni që ai drejton do të ndërhyjë sërish me blerjen e eurove në tregun e lirë.

Në analizat e saj, Banka Qendrore ka theksuar se kjo ecuri e kursit të këmbimit ka pasqyruar përmirësimin e dukshëm të bilancit të shkëmbimeve tregtare e financiare me jashtë, çka ka gjeneruar një tepricë valute në tregun e brendshëm. Ky përmirësim rezultoi edhe më i shpejtë në tremujorin e tretë, si pasojë e rritjes me 34% të eksporteve totale, e rritjes me 14% të remitancave dhe e rritjes me 10% të investimeve të huaja direkte, duke rezultuar në një tepricë të ndjeshme pozitive të bilancit korrent dhe të bilancit të përgjithshëm të pagesave.

Nga ana tjetër, sipas Bankës Qendrore forcimi i kursit të këmbimit ka dhënë një kontribut të rëndësishëm në në trendin rënës të presioneve të huaja inflacioniste gjatë vitit 2023.

Duke u bazuar në qendrueshmërinë që ka regjistruar kursi i këmbimit të lekut gjatë muajve të fundit, Banka e Shqipërisë thekson se, kjo ecuri sugjeron stabilizimin e raporteve të kërkesës dhe ofertës për valutë rreth niveleve aktuale të kursit.

Përditësimet më të fundit të këtij institucioni, sugjerojnë se këto trende do të vijojnë edhe në periudhën e ardhshme.

Dorian Koça / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.