Çfarë ndodh nëse ndryshimet klimatike shkatërrojnë rrymën e Oqeanit Atlantik?

Një studim i botuar të hënën arriti në përfundimin se shkrirja e akullit në Grenlandë e shkaktuar nga ndryshimet klimatike mund të bëjë që Qarkullimi i Meridianit të Atlantikut të Veriut (AMOC) të shembet në vitin 2025, duke sjellë pasoja dramatike për planetin.

AMOC sjell ujë të ngrohtë në veri dhe lindje nga Karaibet, ndërsa jep ujë më të ftohtë Arktik në jug. Nëse do të mbyllej papritur, shkencëtarët besojnë se Amerika e Veriut do të përjetonte ndryshime të motit si uragane më të rënda dhe uvropa veriore do të bëhej shumë më e ftohtë.

Por nuk ka gjasa të shihni shumë shpejt igloos në Londër. Ndërsa klimatologët thonë se kolapsi i AMOC është një kërcënim i vërtetë dhe se studimi i ri ngre një alarm legjitim se ne mund të kalojmë një pikë kyçe të ndryshimit të klimës më shpejt se sa mendohej më parë, ka shumë gjëra për të cilat ende nuk dimë saktësisht se kur mund të ndodhë.

AMOC është pjesë e asaj që Administrata Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike e quan “rrip transportues i oqeanit global”. Kjo e mban Europën veriore disa gradë më të ngrohtë se sa do të ishte ndryshe, në atë gjerësi gjeografike Parisi është më në veri sesa Montreali famëkeq i ftohtë në dimër, për shembull.

Vitet e fundit, studimet kanë treguar se rryma është në nivelin më të dobët në 1000 vjet. Edhe pse shkencëtarët nuk janë të sigurt pse, disa studime e kanë atribuuar këtë dobësim të një fluksi të ujit të freskët nga shkrirja e akullit të detit Arktik, duke përfshirë shtresën e akullit të Grenlandës, dhe rritjen e reshjeve – të cilat të dyja janë rezultat i ngrohjes globale.

AMOC nxitet nga fundosja më e rëndë e ujit të ftohtë, e cila ngre ujin e ngrohtë në sipërfaqe, por duke qenë se uji i freskët është më i lehtë se uji i kripur, ai ka reduktuar tendencën e zhytjes së ujit më të ftohtë pranë sipërfaqes.

Studiuesit përdorën të dhënat e temperaturës së sipërfaqes së detit që datojnë që nga viti 1870 për të vlerësuar fuqinë aktuale të AMOC me kalimin e kohës. Duke projektuar përpara nga dobësimi gradual i sistemit, ata vlerësuan se ai do të shembet midis 2025 dhe 2095, me datën më të mundshme që është rreth mesit të shekullit.

Përveç motit më të ftohtë në gjerësinë veriore, një kolaps AMOC do të kishte efekte të gjera duke përfshirë rritjen e nivelit të detit në Atlantik, një rënie të reshjeve mbi Europë dhe Amerikën e Veriut dhe zhvendosje në modelet e musonit në Amerikën e Jugut dhe Afrikë, raportoi Reuters në vitin 2021, duke cituar një agjenci qeveritare britanike.

Ngjarje të tilla nuk janë të paprecedentë. Washington Post analizoi epokën e fundit të akullit, kur studimet sugjerojnë një “përmbytje ujërash të ëmbël të derdhur në Atlantik, duke ndalur AMOC dhe duke zhytur pjesën më të madhe të hemisferës veriore, veçanërisht Europën në të ftohtë të thellë” që zgjati 1000 vjet.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.