Në fokus, kreditë e pakthyera dhe garancitë shtetërore – Brenda majit krijohet regjistri me të dhënat e debitorëve dhe marrëveshjet përkatëse

Kreditë shtetërore të pakthyera si garancitë shtetërore të dhëna nga qeveria gjatë pandemisë, duket se do të kthehen edhe këtë vit në vëmendjen e institucioneve shtetërore. Pas shfuqizimit të ligjit “Për Agjencinë e Trajtimit të Kredive” dhe zëvendësimin e tij me Ligjin “Për Menaxhimin e garancive dhe kredive shtetërore të pakthyera”, qeveria parashikon në 2024 një projektvendim “Për krijimin e Regjistrit për Kthimin e Garancive Shtetërore”. Regjistri do përdoret për të administruar të dhënat e subjekteve që kanë lidhur marrëveshje me Agjencinë për Menaxhimin e Garancive dhe Kredive të Pakthyera.

Sipas qeverisë, nevoja për krijimin e regjistrit elektronik, në përputhje me legjislacionin në fuqi për bazat e të dhënave, kjo si pasojë e miratimit të ligjit të ri “Për Menaxhimin e Garancive dhe Kredive Shtetërore të Pakthyera”.

Dështimi i procesit të mbledhjes së kredive shtetërore të viteve 90’, si dhe shfaqja e problemeve të ngjashme me garancitë që ju dhanë bizneseve gjatë periudhës së pandemisë e detyroi qeverinë të shfuqizojë në 2023 ligjin “Për Agjencinë e Trajtimit të Kredive” dhe zëvendësimin me një të ri. Po në 2023 hyri në fuqi ligji “Për Menaxhimin e garancive dhe kredive shtetërore të pakthyera”.

Ligji i ri u nxit edhe nga dy skemat e garancive shtetërore në përfitim të biznesit, në situatën e Covid-19, në kushtet ku infrastruktura aktuale ligjore, por edhe strukturore, nuk i përgjigjej nevojave për raportim, kontrollim, verifikim, menaxhimin e të dhënave e të tjera aspekteve, që shkojnë deri në rikuperimin e detyrimeve të bizneseve kundrejt buxhetit të shtetit që gjenerojnë nga këto lloj skemash.

Edhe ligji i ri ja ngarkoi përsëri Agjencisë së Menaxhimit të Garancive dhe Kredive të Pakthyera detyrën për kthimin e tyre, por duke e “veshur” këtë të fundit me kompetenca të reja.

Agjencia nga vera e 2023, ka funksion menaxhimin e skemave të veçanta të garancive të huas; kthimin e garancive shtetërore të huas; kthimin e huave dhe nënhuave të garantuara nga Ministria e Financave; verifikimin e aftësisë paguese të subjekteve huamarrëse; trajtimin e kredive, të transferuara nga bankat tregtare të nivelit të dytë, me kapital tërësisht shtetëror pas privatizimit të tyre; dhe trajtimin e portofolit të investimeve të kryera në banesa nga shoqëria INSIG, sh.a., para privatizimit të saj. Agjencia tashmë do të funksionojë në bazë të legjislacionit për falimentimin dhe barrët siguruese.

Agjencia e Trajtimit të Kredive u ngrit fillimisht për mbledhjen e mijëra kredive të dhënë nga tre banka me kapital shtetëror gjatë viteve 90.  Në fund të vitit 1996 kreditë e pakthyera në afat të tre bankave me kapital shtetëror zinin rreth 33 për qind të të gjitha kredive të akorduara. Kriza e vitit 1997 e rriti më tej këtë tregues negativ. në fillim të viteve 2,000, ishin të paktën 12 mijë debitorë, ndaj të cilave Agjencia nisi procedurat e mbledhjes së kredive, por pa sukses.

Lorenc Rabeta/SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.