Plani i Irlandës për një shëndetësi publike të fortë – Qeveria po vijon me rekrutimin e stafit duke forcuar spitalet

Irlanda po kalon nga modeli amerikan i sigurimit në modelin britanik të mbulimit universal, një plan sa i shtrenjtë dhe i guximshëm, por vendi ka edhe para dhe vullnet politik. Vendi dëshiron të ndërtojë një sistem të bazuar në nevojat klinike të pacientëve, jo në aftësinë e tyre për të paguar, si sistemi shëndetësor kombëtar dikur i lakmueshëm, por tani i trazuar i Mbretërisë së Bashkuar.

Irlanda ka një sistem të kujdesit shëndetësor me dy nivele që nga viti 1957. Fillimisht, qytetarët e zakonshëm përdornin shërbimet publike falas, ndërsa siguruesi shtetëror ‘VHI Healthcare’ ofronte mbulim për 15% të taksapaguesve kryesorë për një tarifë. Me kalimin e kohës, gjithnjë e më shumë njerëz përdorën sigurimet private, sepse donin të shmangnin pritjet e gjata për operacione dhe teste diagnostikuese. Në vitin 2022, 47% e popullsisë mbulohej nga sigurimet private në vend të pothuajse 120 euro në muaj në VHI, Laya Healthcare dhe Irish Life Health.

Edhe pse gati gjysma e popullsisë i përdor këto kompani, sigurimet private përbëjnë vetëm 12% të kostove të kujdesit shëndetësor të vendit. Shteti dhe kontributet e qytetarëve mbulojnë pjesën tjetër të shpenzimeve vjetore prej gati 29 miliardë eurosh. Megjithatë, sistemi është problematik. Në vitin 2023, pothuajse 500.000 njerëz tejkaluan kohën maksimale zyrtare të pritjes për takime dhe analiza ambulatore. Prandaj Dublini shpiku ‘Sláintecare’ nga fjala irlandeze që do të thotë ‘shëndet’. Plani, i cili pritet të zbatohet në vitin 2030, parashikon një sistem shëndetësor universal pa pagesë për të gjithë pacientët. Si pjesë e ristrukturimit të përgjithshëm, numri i shtretërve në spitalet publike do të rritet ndërkohë që do t’u hiqet grupeve private të sigurimeve, një masë kyçe për rritjen e kapaciteteve dhe reduktimin e listave të pritjes.

Sistemi i ri potencialisht do t’i japë qeverisë më shumë fuqi negociuese mbi çmimet e barnave. Kjo nga ana tjetër do të reduktonte shpenzimet agregate të Irlandës për farmaceutikë, e treta më e lartë për frymë në Europë në 2018-wn, sipas OECD. Për të funksionuar tranzicioni, stafi mjekësor në sistemin privat do të inkurajohet të kalojë në atë publik. Qeveria deri më tani ka punësuar më shumë se 16.200 punëtorë, duke përfshirë 4.600 infermierë dhe mami, 2.650 profesionistë të kujdesit shëndetësor dhe social, dhe mbi 1.750 mjekë dhe dentistë. Dhe 1.000 konsulentë ose mjekë do të pasojnë deri në vitin 2030. Atyre iu ofrohet një pagë fillestare deri në 261.000 euro në vit për një javë pune 37 orëshe krahasuar me 150. 000 euro në Britani.

Dorina Kurtaj / SCAN

 

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.