Rusia, furnizuesi më i madh i energjisë për Turqinë – Vendi importoi 49.93% të naftës nga Moska

Rusia është eksportuesi kryesor i gazit natyror në Turqi me një pjesë prej 59.14 % në tetorin e vitit të kaluar. Në tetor 2023, Turqia importoi 49.93 % të naftës së saj nga Rusia dhe një vit më parë, pesha e naftës ruse në tregun turk ishte 40.74 %.

Mediat vendase raportuan se Turqia ka kursyer rreth dy miliardë dollarë vitin e kaluar falë rritjes së importeve të naftës ruse dhe derivateve të naftës. Një simbol i bashkëpunimit dypalësh tregtar dhe ekonomik midis Ankarasë dhe Moskës është termocentrali i parë bërthamor turk ‘Akuyu’, i cili po ndërtohet nga pala ruse.

Pavarësisht sanksioneve perëndimore, Ankaraja shpreh vazhdimisht synimin e saj për të forcuar më tej lidhjet me Rusinë, duke u shfaqur si importuesi kryesor i energjisë ruse në hemisferën perëndimore.

Pas pushtimit rus të Ukrainës, vendet europiane reduktuan importet e naftës dhe gazit rus, duke e kthyer Turqinë në importuesin më të madh të energjisë ruse në hemisferën perëndimore. Afërsia me portet ruse i jep Turqisë kursime të konsiderueshme në kostot e transportit.

Në nëntor 2023, dërgesat e naftës së papërpunuar ruse në Turqi arritën një nivel historik prej 400.000 fuçi në ditë, duke përbërë 14% të eksporteve të përgjithshme të naftës ruse nga deti. Kjo rritje e importeve të naftës bruto kontribuon ndjeshëm në kursimet e kostos së energjisë së Turqisë.

Përveç rritjes së furnizimeve të papërpunuara, Turqia ka regjistruar një rritje prej 200% të importeve të naftës ruse, naftës për ngrohje, karburantit të avionëve dhe karburantit detar nga janari deri në nëntor 2023, duke arritur rreth 0.29 milionë fuçi në ditë. Rusia furnizoi Turqinë me 13 milionë ton distilime gjatë kësaj periudhe, krahasuar me 4.3 milionë tonë në të njëjtën periudhë të vitit 2022.

Strategjia e Turqisë për të importuar naftë ruse me zbritje është provuar ekonomikisht e dobishme, me kursime të raportuara midis 25 dhe 150 dollarë për ton naftë ruse dhe 5-20 dollarë për fuçi për naftën e papërpunuar. Këto kursime kanë luajtur një rol vendimtar në ndihmën e Turqisë për të ngushtuar deficitin tregtar dhe për të lehtësuar presionin mbi monedhën e saj, e cila është zhvlerësuar me 30 %.

Qasja e Turqisë për të kursyer në blerjet e naftës ruse nuk është unike, pasi India, duke refuzuar t’i bashkohet sanksioneve kundër Moskës, ka rritur importet e naftës ruse me 77% në vitin 2023, duke kursyer afërsisht 2.7 miliardë dollarë. Të dy vendet gëzojnë kursime të konsiderueshme në tarifat e mallrave në krahasim me importuesit e tjerë si India.

Në mes të këtyre zhvillimeve, Moska dhe Ankaraja janë angazhuar në diskutime për të ngritur një qendër për gazin rus në Turqi. Kjo nismë përputhet me dëshirën e kahershme të Ankarasë për t’u bërë një qendër kryesore e shpërndarjes së energjisë për Europën Jugore, duke i ofruar Rusisë një rrugë alternative për eksportet e saj të gazit mes blerjeve të reduktuara nga BE.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.