Shkencëtarët krijojnë një pëlhurë pambuku rezistent ndaj zjarrit!

Një grup studiuesish amerikanë kryqëzuan disa lloje pambuku për të përfunduar me një bimë të përshtatshme për të bërë pëlhura jo të djegshme.

Vitet e fundit, veshjet e bëra nga pambuku, një pëlhurë natyrale, e ngrohtë, e lehtë dhe higroskopike janë bërë gjithnjë e më popullore, gjë që inkurajon mbarështuesit t’i kushtojnë vëmendje zhvillimit të varieteteve të reja të pambukut me vetitë e modifikuara të fibrave.

Në veçanti, një nga problemet kryesore me pambukun natyral është se ai merr flakë lehtë dhe shpejt. Kjo i detyron prodhuesit e veshjeve të shtojnë retardantë flakësh, kimikate që parandalojnë zjarrin, në pëlhurën e pambukut.

Fatkeqësisht, trajtimi i pëlhurës kundër zjarrit shkatërrohet pas një numri të caktuar larjesh, dhe vetë retardantët e flakës kanë një ndikim negativ në mjedis.

Për të siguruar që pëlhura e përfunduar të jetë rezistente ndaj flakës pa kompromentuar cilësinë e saj, studiuesit në USDA vendosën të shikonin disa lloje të pambukut kafe, fijet e të cilave digjen relativisht dobët.

Për të zgjedhur kandidatët më të mirë për përzgjedhje të mëtejshme, ata testuan 11 lloje të pambukut duke djegur mostra pëlhure nga fibrat e tyre dhe duke vlerësuar rezistencën e tyre ndaj zjarrit.

Më pas, duke zgjedhur pesë varietetet më rezistente, studiuesit i kryqëzuan ato së bashku, duke arritur pëlhura që digjen dukshëm më keq se varietetet mëmë, dhe në disa raste zjarri madje shuhej vetë.

Për të kuptuar arsyen e një rezistence të tillë ndaj zjarrit, autorët e punës studiuan gjenomën e pambukut “rezistent ndaj zjarrit” dhe zbuluan se varieteti i ri kombinonte ndryshime të vogla gjenetike të grumbulluara nga paraardhësit e tij dhe u siguronte atyre rezistencë të moderuar ndaj zjarrit.

Gjithashtu, testet e pëlhurës së përftuar treguan se ajo nuk është inferiore ndaj asaj të zakonshme për nga vetitë.

Në të ardhmen, studiuesit planifikojnë të studiojnë në detaje bazën gjenetike të refraktaritetit të pambukut, gjë që do të lejojë që në të ardhmen t’u japë të njëjtat veti varieteteve të tjera me anë të inxhinierisë gjenetike.

Gjithashtu, pëlhura që rezulton do t’i nënshtrohet testeve shtesë, të cilat do të na lejojnë të vlerësojmë cilësinë e saj pas larjeve të shumta dhe konsumit të zgjatur.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.