Tregu global i gazit të lëngshëm – Forcohet dominimi i SHBA, dobësohet roli i Rusisë

Me vendosjen e kufizimeve të njëpasnjëshme të botës perëndimore ndaj Rusisë, po shfaqen vende të tjera në dominimim e tregut global të gazit të lëngshëm natyror – LNG, me të parët dhe më të rëndësishmit SHBA- të dhe Katari. Pjesa e Rusisë, përkundrazi, pritet të reduktohet ndjeshëm.

Sipas vlerësimeve të S&P, deri në vitin 2030 kapaciteti global i prodhimit të LNGd o të jetë rritur me 50% duke arritur në 671 milionë tonë në vit. Por, pjesa e SHBA do të arrijë në 25% të këtij kapaciteti prodhues dhe Katari në 19%. Pjesa e Rusisë, nga ana tjetër, do të ketë rënë në 5% nga 6.7% që është aktualisht. Që në gjysmën e parë të vitit të kaluar, superfuqia kishte zhvendosur Katarin dhe Australinë për t’u bërë fuqia më e madhe eksportuese e LNG-së, sipas të dhënave nga Administrata e Informacionit të Energjisë. Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Katari do të jenë kryesisht vendet që do të përfitojnë më shumë pasi Rusia do të izolohet jashtë sistemit global të tregtimit të LNG. Që kur Europa u kthye në tregun e LNG-së, “planet dhe projektet e reja për të zgjeruar objektet ekzistuese si në SHBA ashtu edhe në fushën e gjerë veriore të Katarit janë përshpejtuar”.

Përveç SHBA-së dhe Katarit, sipas analistëve, ka të ngjarë të përfitojnë edhe vendet e Mesdheut Lindor, pasi pozicioni i tyre gjeografik e bën më të lehtë për ‘ta zëvendësimin e gazit natyror rus të transportuar përmes tubacioneve në vendet e jugut evropian dhe në veçanti. Italia, Greqia dhe Kroacia. Roli i Rusisë pritet të zvogëlohet brenda dekadës, pasi ajo kishte filluar të degradohej edhe para se të pushtonte Ukrainën në fillim të vitit të kaluar. Në mënyrë të ngjashme, Chong i S&P nënvizon se “në dekadën e ardhshme, Rusia do të përballet me vështirësi jashtëzakonisht të mëdha në përpjekjen e saj për të zgjeruar aftësitë në sektorin e lëngëzimit të gazit natyror për shkak të sanksioneve që i janë vendosur.

Vlerësohet se kapaciteti total i prodhimit të objekteve ruse të LNG do të mbetet i pandryshuar në 37 milionë tonë në vitet e ardhshme. Në vitin 2021, kur nuk kishte pushtuar Ukrainën, Rusia ishte eksportuesi i parë në botë i gazit natyror, si dhe i katërti në eksportet e LNG-së pas Australisë, Katarit dhe SHBA-së.

Megjithatë, për sa i përket vendeve të Europës Jugore që mund të përmirësohen në hartën ndërkombëtare të tregtisë së gazit, analistët theksojnë se “dritarja e mundësive është relativisht e ngushtë” pasi Europa planifikon të kufizojë konsumin e saj të përgjithshëm të gazit. Menjëherë pas pushtimit rus të Ukrainës, BE prezantoi planin REPowerEU i cili parashikon rritjen në 45% të përqindjes së burimeve të rinovueshme të energjisë në konsumin e burimeve të energjisë.

Dorin Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.