Vendi i parë në botë që mbetet pa para cash – Suedia, vitin e kaluar nuk u regjistrua asnjë grabitje bankash

Vitin e kaluar, për herë të parë në pothuajse 170 vjet, në Suedi nuk u regjistrua asnjë grabitje bankash. Duke marrë parasysh natyrën e dhunshme të krimit të organizuar në këtë vend skandinav, fjalia tingëllon mjaft e pabesueshme. Megjithatë, përgjigja është e thjeshtë – nuk ka kuptim të grabisni bankat suedeze sepse nuk ka më para në degë dhe kasaforta.

Suedia është aktualisht vendi më i avancuar në botë kur bëhet fjalë për pagesat pa para, dhe bankat suedeze janë liderët e kësaj tendence. Sektorë të tërë, si transporti publik, nuk pranojnë më para në dorë. Në përgjithësi, ka shumë mundësi që dyqanet suedeze, restorantet, muzetë, hotelet, aktivitetet e ndryshme të shërbimit dhe institucionet publike të mos pranojnë para në dorë, domethënë që klienti të mbetet pa mallra ose shërbime nëse nuk ka ndonjë formë të pagesës dixhitale.

Edhe administrata tatimore nuk do të pranojë asnjë pagesë cash, të cilën disa e konsiderojnë absurde dhe pyesin pse qeveria nuk dëshiron të pranojë paratë që ka printuar vetë. Të vetmet institucione që janë të detyruara ligjërisht të marrin para në dorë janë spitalet.

Në një anketë të kryer së fundmi nga banka qendrore suedeze, doli se vetëm 8% e qytetarëve paguanin me monedha ose kartëmonedha. Edhe të moshuarit, të cilët konsiderohen se e kanë të vështirë të pranojnë risitë dixhitale, në masë të madhe kanë ndaluar përdorimin e parave të gatshme.

Shumica e qytetarëve suedezë nuk kanë mbajtur kurrë fatura më të mëdha, si 500 ose 1000 korona, dhe shpesh nuk e kanë idenë se si duken ato. Në përgjithësi, është krejt normale dhe e zakonshme në Suedi të jetosh për vite pa asnjë monedhë apo faturë të vetme në portofol. Kohët e fundit, kartat fizike, plastike të kreditit dhe debitit po zhduken me shpejtësi dhe po zëvendësohen nga versione dixhitale dhe celulare, si dhe forma të tjera të ndryshme pagese dixhitale të menjëhershme.

Paratë e përgjithshme të Suedisë sot arrijnë në afërsisht 80 miliardë korona ose rreth shtatë miliardë euro, por kjo është vetëm pak më shumë se 1% e ofertës totale të parasë. Analistët parashikojnë që brenda 15 vitesh, paratë e gatshme do të zhduken plotësisht nga qarkullimi dhe se Suedia, ndoshta e para në botë, do të bëhet një shoqëri pa para. Paraja e gatshme shihet si një shpenzim i panevojshëm dhe rrezik sigurie, si dhe një objektiv i vazhdueshëm për falsifikimin. Përveç kësaj, transaksionet dixhitale janë më të lehta për t’u kontrolluar.

Edhe vendet fqinje skandinave po përjetojnë tendencën e braktisjes së parave të gatshme, por nuk e pranojnë pa reaguar. Në Danimarkë ekziston një ligj që thotë se të gjitha dyqanet me personel duhet të pranojnë para në dorë, me disa përjashtime gjatë natës. Në Norvegji, qeveria po propozon gjithashtu shtrëngimin e ligjeve për paratë e gatshme.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.