Pse plani i pensioneve të BE-së nuk po funksionon?

Dy vjet pasi ligji i ri hyri në fuqi, produkti i shumëpërfolur i pensioneve pan-europiane ka vetëm një ofrues, në vetëm katër shtete anëtare. Pesë vjet pasi BE-ja finalizoi produktin e saj të ri të pensioneve pan-europiane, PEPP, integrimi është zhgënjyes. Siç qëndron, ka vetëm një ofrues, PEPP ka rreth 11 milionë euro në asete nën menaxhim dhe aktualisht është në dispozicion vetëm për kursimtarët në katër shtete anëtare.

Me pranimin e tij, kompania e tij e sapoardhur është, në kontekstin e industrisë së pensioneve të bllokut prej trilionë eurosh, ende vetëm “kikirikë, askush”. Në kohën kur u lançua PEPP, nuk vuante nga mungesa e reklamave. Pak para zgjedhjeve të fundit evropiane në vitin 2019, ish-zëvendëspresidenti i Komisionit, Jyrki Katainen tha se PEPP do t’u “u jepte të gjithë qytetarëve mundësinë të kursejnë për pensionin e tyre”, duke hapur një “treg të vërtetë pan-Eruopian”.

Ligjvënësit si Brian Hayes (Irlandë/Partia Popullore Europiane) theksuan nevojën për një gamë të ndryshme ofruesish, si menaxherët e aseteve dhe siguruesit. Një studim i mëpasshëm i shkurtit 2022 nga autoriteti i pensioneve të BE-së Eiopa, i bërë vetëm një muaj përpara se rregullorja të hynte në fuqi, sugjeroi se 21 subjekte, kryesisht sigurues dhe menaxherë të aseteve, po shqyrtonin një plan pensioni të miratuar nga BE.

Por këto aspirata ende nuk duket se janë realizuar. Ndoshta ofruesit e mundshëm u penguan nga lista e gjatë e kërkesave ligjore të BE-së për të ofruar këshilla për kursimtarët dhe për të garantuar kthime, të gjitha duke mbajtur tarifat nën 1% të kapitalit. Në një farë mase, këto mund të jenë thjesht lloji i problemeve të reja që janë të pashmangshme pasi ligji i ri futet në fuqi. Një plan pensioni zgjat me dekada dhe mund të duhet kohë që tregu të përshtatet.

Por kjo vjen ndërsa Brukseli kërkon të joshë investitorët me pakicë në tregjet e kapitalit. Ministrat tashmë po flasin për një produkt kursimi në mbarë Europën që mund të jetë vëllai më i ri i PEPP-së, shpresojmë më i suksesshëm.

Edhe arkitektët e ligjit pranojnë se rezultatet e tij janë zhgënjyese. Por ju mund të shihni pse plani për të unifikuar pensionet e BE-së është një luftë e vështirë. Shtetet anëtare ndryshojnë jashtëzakonisht në strukturat e industrisë, pritshmëritë e konsumatorëve dhe lehtësimet tatimore. Kursimet private të pensionit variojnë nga 1% e PBB-së në disa vende në mbi 200% në të tjera.

Në tregjet më të avancuara si Holanda, ka më pak kërkesë për alternativa të BE-së, ndërsa të tjerët presin të mbështeten në ofrimin e shtetit. Ndërkohë, pak qeveri janë të interesuara të reformojnë strukturat fiskale për të përmbushur tekat e Brukselit.

Disa shpresa mund të vijnë nga një rishikim legjislativ që komisioni do të ndërmarrë së shpejti, pesë vjet pas hyrjes në fuqi të ligjit. Por për të tjerët, është industria që ka nevojë për rregullim, jo legjislacioni.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.