Një qytet lundrues me 250 mijë njerëz – U krijua nga Aztekët më shumë se 700 vjet më parë! (FOTOT)

Kopshtet lundruese të Xochimilco, 28 km në jug të qendrës historike të qytetit të Meksikos janë një fermë-ishull e krijuar nga njeriu, një nga mbetjet e fundit të një projekti masiv të bonifikimit të tokës të shekullit të 14-të të Perandorisë Aztec që vazhdon të ushqejë njerëzit e Mexico City edhe sot.

Kur Aztekët mbërritën në Luginën e Meksikës në 1325, legjenda thotë se ata u pritën nga një pamje e pazakontë në liqenin Texcoco. Një shqiponjë me një gjarpër në sqep ishte ulur mbi një kaktus me gjemba në brigjet kënetore të liqenit, pikërisht siç kishin profetizuar perënditë e tyre për vendin që Aztekët do ta quajnë shtëpi. Fisi endacak vendosi të vendoset dhe të ndërtojë kryeqytetin e tyre këtu. Ata e quajtën atë Tenochtitlan.

 

Tenochtitlan shpejt u shndërrua në një nga qytetet më të fuqishme në Mesoamerikë – por jo pa hasur në një mori problemesh ndërtimi. Ndërsa Aztekët filluan të ndërtonin në brigjet e liqenit Texcoco, ata kuptuan se thjesht nuk kishte tokë të mjaftueshme për t’u zgjeruar. Ujë kishte kudo. Peizazhi liqenor i Luginës së Meksikës ishte i mbuluar me pesë liqene të mëdhenj: Texcoco, Xaltocan, Zumpango, Chalco dhe Xochimilco, dhe ishuj shumë të vegjël me moçal.

Për të zgjidhur krizën e tyre të tokës, dëshmitë arkeologjike si dhe rrëfimet e shkrimtarëve kolonialistë spanjollë na tregojnë se Aztekët dolën me një plan gjenial: chinampas. Ata ndërtuan artificialisht këto rripa toke të gjata e të ngushta mbi liqene të cekëta duke grumbulluar tokën mbi kallamishte dhe kërpudha dhe duke i ngritur ato në lartësinë e kërkuar. Më pas, ishujt u ankoruan në dyshemenë e liqenit nga një gardh prej ahuejote, një pemë shelgu vendas.

Ndërsa Aztekët ndërtuan qendrën e qytetit të Tenochtitlan duke lidhur ishujt ekzistues nëpërmjet urave dhe shëtitoreve, në zona më larg nga qendra e qytetit, si pellgu i liqenit Xochimilco, ata përdorën chinampas për të krijuar kopshte lundruese që mund të përdoren për bujqësi, mbarështim kafshësh, gjueti dhe kërkimin e ushqimit. Teknika e zgjuar e bujqësisë në ujë i lejoi Aztekët të mbanin perandorinë e tyre në rritje.

Shtatëqind vjet pasi u ndërtuan për herë të parë, çinampat e Xochimilco-s ende po ushqejnë dhe mbështesin përsëri Mexico City në kohë të pasigurta dhe mjedise të pafavorshme.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.