Cikli i ujit po përshpejtohet – Çfarë nënkupton kjo në rang global?!

Cikli i ujit është një nga ata mekanizma natyrorë që studiohen që në shkollën fillore dhe që pak a shumë të thelluar të gjithë e dimë. Uji avullohet nga dielli, hyn në atmosferë në formë avulli, bëhet re, bie në tokë, hyn në lumenj, kthehet në det dhe cikli fillon përsëri. Problemi është se, siç parashikohet nga shumë modele klimatike dhe siç konfirmohet nga një studim i publikuar në Scientific Reports, ngrohja globale po e përshpejton këtë mekanizëm, me rezultat që ujërat e kripur po bëhen më të kripura dhe ujërat e freskëta po bëhen më të ëmbël. Efektet e këtij ndryshimi? Katastrofike, sigurisht.

Estrella Olmedo nga Institut de Ciències del Mar në Barcelonë kreu studimin e saj duke përdorur një metodë të re për të matur kripësinë e oqeaneve – një parametër themelor dhe i përcaktuar drejtpërdrejt nga klima. Në vend që të mbështetej në instrumentet në vend Olmedo përdori të dhëna satelitore, të cilat lejojnë matjen e kripës së sipërfaqes.

Pse është kaq i rëndësishëm diferenca prej disa centimetrash? Për shkak se rritja e temperaturave globale po çon në një rritje të avullimit sipërfaqësor, i cili ndodh më shpejt (pasi është më i ngrohtë) dhe për këtë arsye lë më pak kohë që shtresat sipërfaqësore të përzihen me ato më të thella – shkëmbimi gjithashtu ngadalësohet nga fakti se në shumë zona të erërave të oqeanit kanë rënë në intensitet. Me fjalë të tjera, kripësia e matur nën sipërfaqe nuk pasqyron kripësinë e sipërfaqes dhe përdorimi i këtyre të dhënave mund të jetë mashtrues.

Çfarë nënkupton një rritje në avullimin e sipërfaqes? Para së gjithash, rritja e kripës, por mbi të gjitha fakti që sasi të mëdha uji, në formë avulli, hyjnë në atmosferë. Megjithatë, herët a vonë, ky ujë i tepërt duhet të precipitojë: përshpejtimi i ciklit të ujit do të sjellë me vete një rritje të reshjeve dhe fenomeneve të tjera ekstreme atmosferike në shumë pjesë të botës.

Një tjetër efekt që nuk duhet nënvlerësuar është rritja e reshjeve në pole që ndihmon në përshpejtimin e shkrirjes së borës, e cila nga ana e saj përfundon në det, duke “rritur” më tej parametrat e temperaturës dhe kripësisë.

Sipas Olmedos, rezultatet e studimit të tij duhet të merren parasysh nga të gjitha modelet e ardhshme të klimës, të cilat duhet të integrojnë të dhënat për kripësinë sipërfaqësore të marra falë satelitëve për të patur një pamje më të plotë të efekteve të ngrohjes globale në klimë. FCS

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.