Gjermania ka krijuar një qelq-qeramike transparente që shkëlqen kur deformohet!

Shkencëtarët gjermanë kanë krijuar një qelq-qeramike transparente dhe të fortë që ndriçon nën stresin mekanik. Një material i tillë mund të bëhet bazë për sensorë që monitorojnë deformimin e urave dhe infrastrukturës tjetër dhe në të njëjtën kohë nuk konsumojnë fare energji.

Zhvilluesit nga Universiteti Friedrich Schiller i Jena shkruajnë për këtë në një artikull të botuar në revistën Optical Materials Express. Një numër i veçantë i revistës i kushtohet Vitit Ndërkombëtar të Qelqit, të cilin OKB-ja e shpalli 2022 për të nderuar rëndësinë e këtij materiali në historinë dhe ditët e sotme të njerëzimit.

Risia e paraqitur nga Lothar Wondraczek dhe kolegët e tij rrjedh gjithashtu nga kjo bazë: materialet qelqi-qeramike përdorin xham të shtuar me kristale të mineraleve të tjera. Ato kombinojnë fazat amorfe dhe kristalore me karakteristika të ndryshme, gjë që i jep qeramikës së qelqit veti të reja të dobishme – nga ngjyrosja te fortësia dhe përçueshmëria termike.

Materiali i ri përdor qelqin me germanate kaliumi me shtimin e kristaleve të galatit të zinkut (ZGO) të ndotur me krom dhe të shpërndarë në mënyrë homogjene në të gjithë vëllimin. Madhësitë e kristaleve janë aq të vogla sa nuk ndikojnë në transparencën e xhamit në asnjë mënyrë. Në të njëjtën kohë, ato i japin veti mekaniko-lumineshente qeramikave të qelqit aftësinë për të rrezatuar nën presion ose stres tjetër mekanik.

Eksperimentet kanë treguar se këto veti ruhen me kalimin e kohës, dhe shkëlqimi lidhet drejtpërdrejt me forcën e aplikuar. Siç vërejnë autorët e punës, deri më tani materiale të tilla kanë ekzistuar kryesisht në formën e pluhurave, të cilat nuk janë shumë të përshtatshme për përdorim praktik.

Në të kundërt, qelqi-qeramika mund të formohet në çdo formë të qëndrueshme, nga fibrat e hollë deri tek ato të zgjatura, dhe të përdoren në një shumëllojshmëri të gjerë aplikimesh.

Shkencëtarët sugjerojnë se materiali i ri mund të përdoret si një sensor që monitoron lëvizjet e “gjymtyrëve” të robotëve ose tensionin që ndodh në objektet e infrastrukturës. Ndoshta do të ketë edhe pajisje të reja ndriçimi që shkëlqejnë nën presion.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.