Pse ekonomia e Kinës është në telashe dhe çfarë do të thotë kjo për botën?!

Ndërsa rritja në ekonomitë kryesore globale ngadalësohet si rezultat i inflacionit të lartë, të përkeqësuar nga lufta në Ukrainë, shumë ekonomistë shpresojnë se Kina do të vijë përsëri në shpëtimin e botës.

Por ky nuk është viti 2008, kur ekonomia e Kinës në atë kohë që po zgjerohej me shpejtësi dhe një stimul i madh i lëshuar nga qeveria e Pekinit, ndihmuan vendet perëndimore të rimëkëmbeshin shumë më shpejt nga kriza financiare. Këtë herë, problemet ekonomike të Kinës janë të thella. Qeveria ka hequr dorë nga objektivi i këtij viti për rritjen e PBB-së prej 5.5% dhe kryeministri Li Keqiang paralajmëroi muajin e kaluar se kishte pak oreks tani për një politikëbërje më ekspansioniste.

Aktiviteti i biznesit dhe i konsumatorit në ekonominë e dytë më të madhe në botë është penguar nga politika e Pekinit për zero-COVID që shkaktoi bllokime mujore të punëtorëve në dhjetëra qytete, duke detyruar shumë biznese të mbyllen. Udhëheqësit kinezë urrejnë të ndryshojnë politikën drakoniane tani, nga frika e krijimit të një krize më të madhe.

Kina nuk mund të mësojë të jetojë me COVID

Kina në fakt nuk ka jetuar me COVID si pjesa tjetër e botës. Pra, do të kishte kaos ekonomik nëse virusi do të shpërthente papritur në vend. Nuk ka asnjë imunitet të ndërtuar pasi ata refuzuan të importonin vaksinat mRNA, ata nuk kanë një sistem shumë të avancuar të kujdesit shëndetësor dhe ka shumë hezitim ndaj vaksinave.

Më keq akoma, goditja e fundit e qeverisë ndaj borxheve të zhvilluesve të pronave shkaktoi një përplasje të pasurive të paluajtshme që detyroi një nga ndërtuesit më të mëdhenj të vendit, China Evergrande, në prag të falimentimit.

Blerësit kinezë të shtëpive kanë ndalur së paguari hipotekat për apartamentet e papërfunduara, kreditë bankare për blerje pronash kanë rënë për herë të parë në një dekadë dhe sasia e sipërfaqes së banimit, një masë e aktivitetit të ri të ndërtimit është ulur me gati gjysmën në tremujorin e dytë.

Ekonomia ka treguar se mund të rikuperohet shpejt nga bllokimet, por dëmi nga rënia e çmimeve të aktiveve në një sektor me vlerë 30% të PBB-së është shumë më i dëmshëm. Familjet, bankat dhe qeveritë vendore kanë dëmtuar bilancet.

Ndërsa refuzoi të lëshojë më shumë stimul monetar derisa inflacioni dhe pandemia të jenë nën kontroll, banka qendrore e Kinës uli këtë javë normat e interesit, pasi prodhimi industrial dhe shitjet me pakicë u rritën më pak se sa pritej dhe kërkesa për naftë ra 10% nga viti në vit në korrik.

Kina i ul ndërsa bota po rrit normat e interesit

Është e kundërta e asaj që po ndodh kudo tjetër në botë ku vendet po rrisin normat e tyre. Kina ka probleme të kundërta sesa në Shtetet e Bashkuara dhe Europë dhe konsumatorët kinezë kanë frikë të shpenzojnë nga frika se mos dërgohen në karantinë pa të ardhura.

Uljet e fundit të normave nuk kishin gjasa të bënin shumë ndryshim në rritjen ekonomike për dy arsye. Njëra është se ato do të ndikojnë vetëm menjëherë në kostot e financimit të bankave, pa asnjë kërkesë për t’i kaluar ato në ekonominë reale. E dyta, dhe më e rëndësishmja, është se kërkesa për kredi ka rënë nga një shkëmb. PBoC [Banka Popullore e Kinës] u ndje sikur duhej të bënte diçka, edhe pse e di se çfarëdo që të bëjë do të ketë ndikim minimal.

Me perspektivën e një stimuli të mëtejshëm në pritje, qeveria qendrore ka kërkuar të largojë vëmendjen nga Pekini, duke u thënë qeverive rajonale të bëjnë më shumë për të ndihmuar në stabilizimin e rritjes dhe për të nxitur mundësitë e punësimit, gjë që u prit me skepticizëm.

Në maj, Pekini njoftoi 50 masa politikash për të ndihmuar rajonet që të rikthehen nga bllokimet. Ato përfshinin lehtësim tatimor për bizneset dhe konsumatorët dhe subvencione të tjera. Li këtë javë vizitoi qendrën jugore të teknologjisë në Shenzhen në atë që ai tha se ishte një mision për gjetjen e fakteve ekonomike përpara takimit të Byrosë Politike të këtij muaji.

Xi nën presion për të rritur kërkesën

Presioni tashmë po rritet mbi udhëheqësit e Kinës pasi një gazetë e mbështetur nga shteti thirri këtë javë në një raport në faqen e parë për politika të reja pro-rritjes. Duke cituar Wen Bin, kryeekonomist në China Minsheng Bank, Financial News tha se Pekini duhet të përdorë më shumë stimul për të rritur kërkesën. Gazeta gjithashtu bëri thirrje për më shumë politika dhe masa industriale për tregun e pasurive të paluajtshme, të cilat sipas tij do të nxisin një rimëkëmbje të prodhimit dhe konsumit.

Rezistenca ndaj një stimuli të ri mund të lehtësohet në muajt e ardhshëm pasi presidenti Xi Jinping kërkon rizgjedhjen si udhëheqës kinez nga Kongresi i 20-të Kombëtar i Partisë Komuniste Kineze. Samiti, i cili do të mbahet në nëntor, sipas gazetës së Hong Kongut Ming Pao, ka të ngjarë të miratojë mandatin e tretë të Xi.

Ndryshe nga viti 2008, kur stimuli monetar i Kinës prej 4 trilion juanë (586 miliardë dollarë, 579 miliardë euro) ndihmoi në stabilizimin e ekonomisë globale, ndikimi i çdo politike të ardhshme ekspansioniste nga Pekini ka të ngjarë të jetë i kufizuar për Perëndimin. Por ato mund të ndihmojnë për të lehtësuar krizën e kostos së jetesës që po dëmtonte rritjen në Perëndim. Është e sigurt të thuhet se Kina nuk do ta shpëtojë ekonominë globale në këtë cikël. Shpresat për një supercikël të ri të mallrave të drejtuar nga Kina do të shuhen. Megjithatë, fokusi në politikat e ofertës dhe dobësia e kërkesës kineze do të nënkuptojnë se Kina eksporton dezinflacion dhe madje deflacion në pjesën tjetër të botës gjatë 12 muajve të ardhshëm, duke ndihmuar në frenimin e inflacionit global.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.