WEF: Hendekut global gjinor mund t’i duhen 134 vjet për t’u mbyllur, por zgjedhjet e 2024 ofrojnë ende shpresë!

Viti zgjedhor 2024 paraqet një mundësi unike për të bërë përparim në mbylljen e hendekut global gjinor, sipas Forumit Ekonomik Botëror. Në një raport të ri të botuar të mërkurën, WEF tha se ndërsa pabarazia gjinore në mbarë botën ishte ngushtuar pak gjatë vitit të kaluar, ajo e kishte bërë këtë me një ritëm më të ngadaltë se më parë. Tani vlerësohet se do të duhen 134 vjet ose pesë breza për të mbyllur hendekun global gjinor, nga 131 vjet në 2023, tha WEF.

Cikli gjithëpërfshirës zgjedhor i këtij viti mund ta ngushtojë atë hendek, megjithatë, duke rritur përfaqësimin e grave në sferën politike, tha organizata joqeveritare. “Kur kaq shumë njerëz shkojnë në votime në mbarë botën dhe ka kaq shumë ndryshime në sistemet politike, ka një mundësi këtu për të ecur përpara”, tha Saadia Zahidi, drejtoreshë menaxhuese në WEF. “Ne nuk mund të presim deri në vitin 2158 për barazi: koha për veprim vendimtar është tani”, shtoi Zahidi në një deklaratë për media.

Raporti Global i Hendekut Gjinor i WEF, tashmë në vitin e tij të 18-të, është një indeks vjetor i krijuar për të matur barazinë gjinore. Ai përcakton boshllëqet me bazë gjinore në katër fusha: pjesëmarrja ekonomike dhe mundësitë; arritjet arsimore; shëndetin dhe mbijetesën; dhe fuqizimin politik. Pjesëmarrja politike u identifikua si një zonë me çekuilibër të madh, pavarësisht nga fitimet modeste në nivel federal dhe lokal. Por me rreth gjysmën e popullsisë së botës që ka të drejtë të votojë në zgjedhjet e këtij viti, ajo konsiderohet gjithashtu një zonë me potencial të rëndësishëm.

“Shumë e ngjashme me atë se sa industri janë të strukturuara, ekziston ky hendek vertikal që vazhdon në nivelet e lidershipit politik,” tha Zahidi. Cikli zgjedhor i vitit 2024 mund të ndihmojë në mbylljen e hendekut gjinor, thotë WEF. Sipas një raporti të veçantë të WEF, vitin e kaluar gratë mbanin rreth 27% të vendeve parlamentare dhe 23% të posteve ministrore, si dhe përfaqësonin më pak se 10% të krerëve të shteteve në botë. Gratë gjithashtu mbanin rreth 25% të pozicioneve të C-suite, treguan të dhënat e WEF dhe LinkedIn.

“Me mbi 60 zgjedhje kombëtare në vitin 2024 dhe me popullsinë më të madhe globale në histori të vendosur për të votuar, përfaqësimi politik i grave dhe hendeku i përgjithshëm gjinor mund të përmirësohet”, shtoi raporti. Kjo mund të ndodhë si në nivelin më të lartë, me më shumë pozita udhëheqëse për gratë, ashtu edhe nëpërmjet politikave të dizajnuara për të mbështetur dhe fuqizuar gratë. Javën e kaluar, Meksika votoi për presidenten e saj të parë femër, Claudia Sheinbaum, fushata e së cilës përfshinte premtime për të reduktuar dhunën ndaj grave. Ajo erdhi një ditë pasi Islanda zgjodhi Halla Tomasdottir si presidente pas një karriere biznesi, e cila përfshinte përmirësimin e përfaqësimit të femrave në shërbimet financiare.

Europa mbetet përpara për barazinë gjinore

Hendeku global gjinor tani qëndron në 68.5%, një përmirësim prej 0.1 pikë përqindjeje krahasuar me vitin e kaluar, kryesisht për shkak të fitimeve modeste në pjesëmarrjen ekonomike dhe mundësitë. “Pavarësisht disa pikave të ndritshme, përfitimet e ngadalta dhe në rritje të theksuara në Raportin e Hendekut Gjinor Global të këtij viti nënvizojnë nevojën urgjente për një përkushtim të rinovuar global për arritjen e barazisë gjinore, veçanërisht në sferat ekonomike dhe politike”, tha Zahidi.

Islanda renditet si vendi më i barabartë gjinor në botë për të 15-in vit radhazi dhe i vetmi vend që ka mbyllur 93.5% të hendekut gjinor. Ajo u pasua në top 10 nga Finlanda, Norvegjia, Zelanda e Re, Suedia, Nikaragua, Gjermania, Namibia, Irlanda dhe Spanja. Ndërsa asnjë vend nuk ka arritur ende barazinë e plotë gjinore, dhjetë vendet e para të renditjes kanë mbyllur të paktën 80% të hendekut të tyre.

Europa vazhdon të kryesojë në nivel rajonal, me një rezultat të barazisë gjinore prej 75%, pak përpara Amerikës së Veriut, ku 74.8% e hendekut është mbyllur. Amerika Latine, e renditur në vendin e tretë me një rezultat prej 74.2%, ka parë përmirësimin më të madh nga çdo rajon që nga fillimi i indeksit. Azia Lindore dhe Paqësori, ndërkohë, kanë një rezultat prej 69.2%, pak më përpara se Azia Qendrore 69.1%, Afrika Sub-Sahariane 68.4% dhe Azia Jugore 63.7%. Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut renditen në fund me 61.7%.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.