Konflikti, ndikim të kufizuar në çmime – Izraeli dhe Palestina nuk kanë ndikim në tregun e naftës

Çmimet e naftës u rritën ndjeshëm në sesionin e sotëm, ndërsa konflikti Izrael-Hamas u shtri në ditën e tretë pas një sulmi të befasishëm ndaj Izraelit nga militantët palestinezë të Hamasit. Në agim të së shtunës, gjatë një feste të madhe hebraike, grupi militant palestinez i Hamasit nisi një infiltrim të shumëfishtë në Izrael, nga toka, deti dhe ajri. Sulmi erdhi disa orë pasi mijëra raketa u hodhën nga Gaza drejt Izraelit. Sipas informacioneve mbi 1100 persona kanë gjetur vdekjen nga të dyja palët, ndërsa luftimet po vijojnë në 8 lokacione të ndryshme. Menjëherë pas hapjes së tregjeve financiare aziatike, nafta e nisi sesionin në rritje me rreth 4.5%, por gjatë sesionit europian ktheu një pjesë të këtyre fitimeve dhe po qëndron në rritje me mbi 3%. Megjithatë, analistët shprehen se pavarësisht se është një sulm i përgjakshëm, ai do të jetë i përkohshëm dhe do të ketë një efekt të kufizuar në tregun e naftës. “Që ky konflikt të ketë një ndikim të qëndrueshëm dhe kuptimplotë në tregjet e naftës, duhet të ketë një reduktim të qëndrueshëm në furnizimin ose në transportin e naftës,” tha Vivek Dhar, drejtor i Bankës Commonëealth.

“Në të kundërt, siç ka treguar historia, reagimi pozitiv i çmimeve të naftës tenton të jetë i përkohshëm dhe lehtësisht i zbehur nga forcat e tjera të tregut”, shkroi ai në një shënim për klientët e tij. Konflikti nuk rrezikon drejtpërdrejt asnjë burim të madh të furnizimeve të naftës.

Asnjëra palë nuk është një lojtar i madh i naftës. Izraeli krenohet me dy rafineri të naftës me një kapacitet të kombinuar prej gati 300,000 fuçi në ditë. Sipas Administratës së Informacionit mbi Energjinë në SHBA, vendi “praktikisht nuk ka prodhim të naftës së papërpunuar”. Nga një pikë e ngjashme, territoret palestineze nuk prodhojnë naftë, tregojnë të dhënat e Agjencisë për Informimin mbi Energjinë.

Megjithatë, konflikti ka shpërthyer prapa dyerve të një prej rajoneve kryesore të prodhimit dhe eksportit të naftës për konsumatorët globalë. Irani, që është shumë i pasur me naftë, është shqetësimi kryesor i tregut. Nëse vendet perëndimore e lidhin zyrtarisht inteligjencën iraniane me sulmin e Hamasit, atëherë furnizimi dhe eksportet e naftës së Iranit përballen me rreziqe të menjëhershme negative.

Eksportet e naftës nga Irani kanë qenë të kufizuara që kur ish-presidenti amerikan, Donald Trump, doli nga një marrëveshje bërthamore me Teheranin zyrtar në vitin 2018 dhe rivendosi sanksionet që synonin të pakësonin të ardhurat e vendit. “Nën inkurajimin e SHBA-së dhe bisedimeve sekrete bërthamore, eksportet dhe prodhimi i naftës nga Irani u rrit me rreth 600 mijë fuçi në ditë në 3,2 milionë fuçi në ditë, midis fundit të vitit 2022 dhe mesit të vitit 2023.

Një shqetësim tjetër është se konflikti mund të përhapet edhe në rajon. Nëse Irani përfshihet në këtë konflikt, mund të ketë gjithashtu probleme me furnizimin, megjithëse nuk jemi ende në atë fazë, “tha drejtori i Energjisë, Klimës dhe Burimeve të Eurasia Group, Henning Gloystein për CNBC. Përheç Hamasit, edhe grupi militant libanez, Hezbollah deklaroi se ka nisur sulmet në zonën e quajtur Fermat Shebaa – një rrip toke që ndodhet mes kryqëzimit të kufirit libanezo-sirian dhe në territorit të Golan të pushtuar nga Izraeli.

Mund të ketë një efekt mjaft dramatik në tregun e naftës nëse SHBA zbaton sanksionet ndaj eksporteve iraniane. Rreth 40% të eksporteve botërore të naftës kalojnë pikërisht nga Ngushtica e Hormuzit dhe nëse do të ketë një përfshirje të Iranit në këtë konflikt, atëherë çmimet mund të rriten mes 5 dhe 10 dollarë për fuçi. Kjo ngushticë, që ndodhet mes Omanit dhe Iranit, konsiderohet të jetë një nga arteriet më të rëndësishme të qarkullimit të naftës në botë. Megjithatë, nuk është vetëm Irani një shqetësim. Një faktor tjetër do të jetë edhe përfshirja e Hezbollahut në këtë konflikt. Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken deklaroi të dielën se të shtënat kanë qënë të kufizuara mes Hezbollahut dhe Izraelit, dhe shtoi se për momentin situata është e qetë.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.