Kriza klimatike në Lindjen e Mesme dhe Azinë Veriore – Efektet janë të mëdha në shtetet e brishta dhe të prekura nga konfliktet

Lindja e Mesme dhe Azia Qendrore përballen me një realitet zhgënjyes klimatik. Temperaturat janë rritur dy herë më shpejt se mesatarja globale dhe reshjet janë bërë më të rralla dhe më pak të parashikueshme. Vendet e konsideruara të brishta janë prekur në mënyrë disproporcionale dhe konfliktet mund të përkeqësohen.

Një analizë e fundit tregon se angazhimet aktuale globale do të reduktojnë emetimet me vetëm 11% deri në vitin 2030, shumë më pak se 25% deri në 50% e nevojshme për të përmbushur objektivat e Marrëveshjes së Parisit. Nga përmbytjet shkatërruese në Libi dhe Pakistan deri te thatësira në Somali, efektet e gjera të ndryshimeve klimatike janë të dukshme. Temperaturat rekord po kthehen në një normalitet të ri. Thatësirat varfërojnë fushat dhe lumenjtë, ndërsa stuhitë e forta godasin zonat bregdetare.

Përveç humbjes së jetëve njerëzore, ndryshimet klimatike kanë kosto të mëdha ekonomike dhe sociale. Gjatë tre dekadave të fundit, ndryshimi i modeleve të temperaturës dhe reshjeve janë tkurrur të ardhurat për frymë dhe kanë ndryshuar ndjeshëm përbërjen sektoriale të prodhimit dhe punësimit. Ky skenar shfaqet në të gjitha anët e botës, por është veçanërisht i dukshëm në vendet e Lindjes së Mesme dhe Azisë Qendrore.

Një studim i fundit i FMN-së tregon se ndërprerjet themelore ekonomike të shkaktuara nga ndryshimet klimatike jo vetëm që kërcënojnë sigurinë ushqimore, por gjithashtu minojnë shëndetin publik, përkeqësojnë varfërinë dhe pabarazinë, si dhe zhvendosjen dhe minojnë stabilitetin politik, madje duke shkaktuar konflikte. Fatkeqësitë e mëparshme klimatike kanë rezultuar në humbje të përhershme të Prodhimit të Brendshëm Bruto prej 5.5% në Azinë Qendrore dhe 1.1% në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut. Dhe këto fatkeqësi do të bëhen më të shpeshta.

Ndikimet klimatike janë veçanërisht akute në shtetet e brishta dhe të prekura nga konflikti. Ata përjetojnë humbje prodhimi katër herë më të mëdha pas ngjarjeve ekstreme të motit të lidhura me klimën, duke përkeqësuar cenueshmërinë e tyre ekzistuese. Qeveritë në Lindjen e Mesme dhe Azinë Qendrore duhet të përmirësojnë objektivat e tyre për t’iu përshtatur ndryshimeve klimatike dhe për të zvogëluar kontributin e tyre në ngrohjen globale. Investimet deri në 4% të PBB-së në vit nevojiten për të forcuar mjaftueshëm elasticitetin e klimës dhe për të përmbushur objektivat e reduktimit të emetimeve në vitin 2030, sipas studimeve të fundit të FMN-së mbi përshtatjen dhe zbutjen.

Shumë vende në Lindjen e Mesme dhe Azinë Qendrore tashmë po ndërmarrin hapa për të zbutur efektet shkatërruese të ndryshimeve klimatike. Për shembull, Maroku, Jordania dhe Tunizia kanë përmirësuar praktikat e tyre të menaxhimit të ujit, duke ndihmuar në forcimin e qëndrueshmërisë së tyre ndaj kushteve të zgjatura të thatësirës. Vendet po përgatiten gjithashtu të reduktojnë emetimet e tyre të karbonit përmes një sërë ndërhyrjesh, nga ndryshimet në subvencionet e karburanteve fosile në Jordani te projektet diellore në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Katar.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.