“Nxehet” konkurrenca për mineralet e rralla – Rritet kërkesa për metale, Norvegjia dhe Japonia me, sytë nga deti

Lëndët e para me rëndësi strategjike kanë qenë gjithmonë subjekt i konkurrencës dhe konfliktit midis vendeve, pasi ekonomitë dhe fuqia e tyre janë bazuar në ‘to. Megjithatë, në kohën aktuale, me ndryshimin e klimës që shtyn kufijtë kohorë, rritjen e shpejtë të kërkesës për metale të nevojshme për tranzicionin e gjelbër dhe teknologjitë e reja që krijojnë pritshmëri për gjetjen e lëndëve të para në mënyra të paimagjinueshme më parë, konkurrenca globale është intensifikuar në maksimum.

Pavarësisht reagimeve të forta nga organizatat mjedisore që e përshkruajnë metodën e minierave në ujëra të thella si ‘shumë shkatërruese’, Norvegjia do të jetë vendi i parë që do të zbatojë metodën e diskutueshme për të siguruar metale me rëndësi strategjike. Më 11 janar, Parlamenti norvegjez i dha miratimin qeverisë dhe tani Norvegjia planifikon të minojë një zonë bregdetare prej rreth 280.000 km, më e madhe se sipërfaqja e Britanisë.

Është vlerësuar se kobalti, nikeli, bakri dhe mangani gjenden në sasi të mëdha në këtë zonë. Duke iu përgjigjur kritikave, qeveria ka sqaruar se nuk do të nisë menjëherë kërkimet, por do të shqyrtojë rast pas rasti propozimet e kompanive të interesuara. Vendimi pritet ta vendosë atë në kundërshtim me Britaninë dhe Komisionin Europian, të cilët kanë lobuar për një ndalim të përkohshëm të metodës për shkak të ndikimit të saj të mundshëm mjedisor.

Japonia po përgatitet të aplikojë të njëjtën metodë dhe të vazhdojë me minierat jashtë brigjeve të saj, në mënyrë që të zvogëlojë varësinë e saj nga Kina për mineralet e rralla. Nga fundi i vitit 2022, në dokumentin e saj për Strategjinë e Sigurisë Kombëtare, vendi thekson se synon të sigurojë furnizimin me lëndë të para kritike, duke përfshirë mineralet e rralla, dhe të promovojë mbështetjen financiare të kompanive që kanë teknologji kritike. Në fund të fundit, që nga fundi i gushtit dhe fillimi i shtatorit 2022, ajo ka arritur të nxjerrë minerale të rralla nga zona e saj bregdetare në një thellësi prej gati 2500 metrash në ujërat e zonës Minami – Torishima. Në fakt, sipas një studimi përkatës të publikuar vite më parë në revistën shkencore Nature, vlerësohet se në rajon ka minerale të rralla në sasi të mjaftueshme për të përmbushur nevojat e ekonomisë globale “pothuajse pafundësisht”.

Në të njëjtën kohë, SHBA po i drejtohet sërish Arabisë Saudite, por këtë herë jo për hidrokarburet e saj, por për pjesën tjetër të pasurisë së saj minerale. Si pjesë e përpjekjeve të saj për të zhvendosur ekonominë e saj nga nafta, mbretëria po kthehet në shfrytëzimin e nëntokës së saj. Duke iu referuar pasurisë së tij minerale në metale kritike, Riadi njoftoi në një konferencë të fundit me investitorët se tani vlerëson vlerën e pasurisë së tij minerale në 2.5 trilionë dollarënga 1.3 trilion dollarë që e kishin vlerësuar në vitin 2016. Kështu pritet të bëhet një fushë e konkurrencës së re mes SHBA-së, Kinës dhe Rusisë, ndërkohë që SHBA dhe Rusia kanë nënshkruar tashmë memorandume bashkëpunimi me Riadin për metalet me rëndësi strategjike në tokën e tij.

Ndërsa bota e zhvilluar nga Norvegjia në Japoni, së bashku me Amerikën Latine në zhvillim, kërkon minerale të rralla dhe minerale të nevojshme për tranzicionin e gjelbër, e njëjta garë po zhvillohet në Afrikën e pasur me nëntokë dhe në zhvillim. Që nga fillimi i janarit, projekti më i madh i minierave në planet ka nisur në Afrikë dhe konkretisht në Guine, nga një sipërmarrje e përbashkët midis gjigantit australiano-britanik Rio Tinto, qeverisë së Guinesë dhe shtatë kompanive të tjera, pesë prej të cilave janë kineze.

Dorina Kurtaj /SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.