Pse është i rëndësishëm raporti i fundit i IEA-s për tregun europian të naftës?

Raporti i fundit i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA) për tregun e naftës përshkruan një pamje pozitive të kërkesës globale në vitin 2023, por vjen me një paralajmërim: agjencia ka ulur perspektivën e kërkesës së saj me 400,000 fuçi në ditë (bpd) në tremujorin e katërt të 2023. me gjysmën e reduktimit të Europës.

Në këtë sfond, agjencia parashikon një rritje të prodhimit jashtë OPEC-ut do të jetë një tjetër zhvillim i rëndësishëm që do të ndikojë në trendin e çmimeve të naftës në vitin 2024. Një nga shifrat kryesore që del nga raporti është se kërkesa globale për naftë pritet të rritet me 2.3 milion fuçi në ditë (mbpd) në 101.7 mbpd.

IEA citon rritjen yjore në prodhimin e naftës në SHBA që së fundi ka arritur 13.24 mbpd, sipas Administratës së Informacionit të Energjisë të vendit (EIA), dhe vëren se ka vërejtur rritje të prodhimit në të ashtuquajturat vende jo-OPEC, ato jashtë Organizatës së Naftës Vendet Eksportuese, eksportuesit kryesorë të naftës në botë.

Fitimet në Guajana, Brazil dhe prodhimin e naftës iraniane kanë shtuar rreth 1.8 mbpd në ofertën globale, e cila ishte 101.9 mbpd në 2023, sipas IEA, ndërsa këto vende janë gati të rrisin prodhimin global me 1.2 mbpd në 2024. Diku tjetër, Rusia ka filluar të përballet me pasojat e sanksioneve pasi eksportet e saj të papërpunuara ranë ndjeshëm në nëntor, gjë që uli gjithashtu të ardhurat e saj nga eksporti, tha IEA. Fitimet nga nafta dhe të kondensuar ranë me 17% në 15.2 miliardë dollarë (13.9 miliardë euro) me bazë mujore më e ulëta që nga korriku 2023.

Është interesante të theksohet se Rusia gjithashtu doli vullnetare për të shkurtuar eksportet e saj dhe pavarësisht një rënie mujore të të ardhurave nga nafta, të ardhurat e saj nga eksporti janë ende më të larta në bazë të vitit në vit. Në përgjithësi, inventarët globalë kanë regjistruar gjithashtu një rënie të ndjeshme pasi ato ranë me 19.6 milionë fuçi në tetor, sipas IEA.

Ndërsa IEA ka qenë pozitive për rritjen e kërkesës për naftë për vitin e ardhshëm, ka gjithashtu erëra të konsiderueshme kundër me të cilat do të përballen tregjet veçanërisht ato të Europës. IEA tha se rreth 400,000 fuçi në ditë janë ulur nga kërkesa globale për naftë për tremujorin e katërt të vitit 2023, me kontinentin e vjetër që përbën rreth gjysmën e kësaj rënie. Kushtet ekonomike globale kanë ushtruar presion në rënie mbi çmimet e naftës, pasi ato kanë rënë me 23% që nga fundi i shtatorit 2023. IEA vuri në dukje se kërkesa evropiane për naftë duket “veçanërisht e butë mes rënies së gjerë të prodhimit dhe industrisë së kontinentit”.

Indeksi i fundit i Menaxherit të Blerjeve (PMI) për Eurozonën një nga matësit më të mirë për të matur shëndetin ekonomik mbështet perspektivën e IAE: PMI nga dhjetori tregoi një rënie të vazhdueshme të aktivitetit të biznesit në çdo tremujor të këtij viti. Në mënyrë të veçantë, PMI e përbërë e Bankës Tregtare të Hamburgut doli në 47 në dhjetor, nga 47.6 në nëntor. Gjermania, ekonomia më e madhe e Evropës, regjistroi një rënie më të madhe, duke sinjalizuar një recesion.

Ndërsa Franca, ekonomia e dytë më e madhe e Europës, u ngadalësua më shpejt se sa pritej. Indeksi i punësimit gjithashtu qëndroi në nivelin më të ulët të 3 viteve, prej 49.6. Raporti i IEA paralajmëron për një ulje të mundshme të kërkesës për naftë, ndërsa provat mbështetëse bëhen më të dukshme. “Ritmi i zgjerimit është vendosur të lehtësohet nga 2,8 mb/d në vit në 3-23 në 1,9 mb/d në 4-23”, thuhet në raport.

Disa nga kontributet në këtë rënie përfshijnë ciklin e shtrëngimit të politikës monetare në vendet në mbarë botën dhe një ngadalësim të përgjithshëm të ekonomisë globale. Për më tepër, rregulloret më të rrepta në lidhje me standardet e efikasitetit dhe përdorimin në rritje të automjeteve elektrike kanë ulur më tej kërkesën për naftë. Viti 2023 ka qenë i rëndësishëm për tregjet globale të naftës në përgjithësi dhe tregjet europiane në veçanti. IEA shpreson se raporti i saj do të përgatisë ekonominë globale për vitin e ardhshëm.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.