Eurot “lumë” në Shqipëri, BSH raporton mbi deeuroizimin – “Vështirë të dallohen efektet. Agjentët t’u rrinë larg transaksioneve të sforcuara”

Ndërsa prej rreth një viti flukset e monedhës së përbashkët europiane në tregun financiar shqiptar janë rritur në nivele deri edhe shqetësuese, Banka e Shqipërisë ka bërë publik raportin e radhës mbi deeurozimin. Raporti publikohet dy herë në vit nga Banka e Shqipërisë si rezultat i Memorandumit të vitit 2017 me Ministrinë e Financave dhe Autoritetin e Mbikqyrjes Financiare.

Në konkluzion, Banka e Shqipërisë nënvizon se “është rritur vështirësia për dallimin e efekteve që lidhen ngushtë me masat e deeuroizimit”, ndërkohë që e vlerëson pozitivisht ecurinë e treguesve që monitoron strategjia e deeuroizimit.

Në përgjithësi, ecuria e treguesve gjatë periudhës vlerësohet në kahun e duhur për të arritur objektivat e synuar nga masat e deeuroizimit, ndonëse madhësia e ndryshimit është relativisht e vogël, thekson raporti.

Në gjashtëmujorin e parë të vitit 2023, mbiçmimi i lekut ndaj valutave kryesore ka qenë i ndjeshëm dhe më i shpejtë se në periudhat e mëparshme, por, sipas Bankës së Shqipërisë, edhe kur korrektohen për këtë ecuri të kursit të këmbimit, ecuria e treguesve që monitorohen për  të vlerësuar efektet e masave të deeuroizimit ka qenë përgjithësisht në përputhje me objektivat e synuar.

Disa prej tyre, si pesha e depozitave në lekë me afat mbi një vit dhe pesha e depozitave në valutë, kanë shënuar përmirësime të lehta, vijon më tej analiza, ndërsa, pjesa tjetër e treguesve, ku përfshihet pesha e kredive në valutë, ka shënuar përmirësime më të dukshme. Në terma vjetorë, ecuria e treguesve është më e larmishme por ende mund të dallohet prirja përmirësuese në shumicën e tyre. Ndryshimet strukturore në ekonomi gjatë viteve të fundit, ku veçohet rritja e fortë e turizmit dhe zhvillimet inflacioniste, janë shoqëruar me ndryshime të politikave ekonomike dhe monetare, si dhe të sjelljes së agjentëve të ekonomisë reale.

Megjithatë, Banka e Shqipërisë u kërkon agjentëve të rëndësishëm të tregut të bëjnë kujdes. Në situata kur kursi i këmbimit është i qëndrueshëm dhe luhatshmëria e tij është e ulët, agjentët ekonomikë kanë tendencën të rrisin volumin dhe frekuencën e transaksioneve të tyre financiare në valutë. Kjo shoqërohet në përgjithësi me rritje të shkallës së përdorimit të valutës dhe ulje të vigjilencës ndaj rreziqeve që shoqërojnë ekspozimin e agjentëve ndaj saj.

Si rezultat, thekson Raporti, lëvizjet e papritura në kursin e këmbimit mund të nxisin transaksione të sforcuara në tregje nga ana e agjentëve, të cilat mund të rrisin pasigurinë për zhvillimet e përgjithshme ekonomike. Ndaj është e rëndësishme që në situata të zhvillimeve normale, të tërhiqet vëmendja e agjentëve ekonomikë për nevojën e kontrollit mbi nivelin dhe pozicionin e tyre në valutë, duke theksuar që kursi i këmbimit të lekut është i lirë dhe lëvizjet e tij në të dy kahet janë të mundshme.

Lorenc Rabeta/SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.