Kërcënimi i krizës së strehimit në Europë – Rritja e kostos së jetesës, presion të vazhdueshëm

Kriza e kostos së jetesës kërcënon të kthehet në krizë strehimi në Europë. Rritja e kostove të strehimit po shkakton dëshpërim në të gjithë Bashkimin Europian. Shumë janë të shqetësuar se do të rëndohen financiarisht. Të tjerë kanë mbetur të pastrehë ose jetojnë në banesa jo standarde. Shumë të rinj nuk mund të largohen nga shtëpia e prindërve të tyre. Siç tregon një raport i Eurofound mbi koston dhe aksesin në strehim në vendet e kontinentit të vjetër, qiramarrësit në tregun privat janë veçanërisht të pasigurt. Pothuajse gjysma e të anketuarve – 46% – thonë se mund t’u duhet të largohen nga banesa e tyre në tre muajt e ardhshëm sepse nuk mund ta përballojnë më atë.

Qiramarrësit privatë raportojnë gjithashtu probleme me cilësinë e akomodimit të tyre – të tilla si efikasiteti i dobët i energjisë dhe mungesa e hapësirës – në një masë më të madhe sesa pronarët e shtëpive në veçanti, por edhe qiramarrësit socialë. Megjithatë, problemet e strehimit nuk kufizohen vetëm tek qiramarrësit privatë. Pronarët e shtëpive me hipoteka me norma të ndryshueshme duhet të përballen me rritjen e shpejtë të normave të interesit dhe, në përgjithësi, me rritjen e kostos së jetesës.

Një rënie ekonomike do t’i vinte këta njerëz në rrezik shumë më të madh. Edhe mes atyre që kanë blerë shtëpinë e tyre pa hipotekë, shumë luftojnë për të mbuluar shpenzimet e tjera të lidhura, si faturat e shërbimeve. Në BE janë 16 shtete me përqindjet më të larta të pronësisë së plotë, duke filluar nga 38% në Portugali deri në 95% në Rumani. Shumë prej këtyre pronarëve janë në rrezik varfërie – nga 8% në Republikën Çeke në 24% në Estoni. Përveç kësaj, shumë nuk mund t’i mbajnë shtëpitë e tyre në një temperaturë të përshtatshme për shkak të efikasitetit të dobët të energjisë dhe tendosjes financiare.

Kjo vlen për të paktën 15% në Bullgari, Qipro, Greqi, Lituani dhe Portugali. Krahasuar me pronarët e shtëpive, qiramarrësit e shtëpive sociale vlerësojnë cilësinë e akomodimit të tyre mesatarisht më të ulët dhe janë më të shqetësuar se mund të detyrohen të largohen nga shtëpitë e tyre. Dhe ata kanë më shumë gjasa se qiramarrësit privatë të luftojnë për të paguar shërbimet komunale.

Së fundi, ndërsa numri i të pastrehëve po reduktohet në disa vende, veçanërisht në  Finlandë, problemi po përkeqësohet në vende të tjera. Në Irlandë, për shembull, numri i akomodimeve emergjente po rritet vazhdimisht, nga 7.991 njësi në maj 2021 në 11.754 njësi në janar 2023, me rrezikun e rritjeve të mëtejshme tani që ndalimi i dëbimeve lidhur me pandeminë është hequr. Në përgjithësi, heqja e masave mbështetëse të kostos së jetesës përbën rrezik për familjet që varen prej tyre.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.