Konsumatorët më të mëdhenj të alkoolit në Europë: Ku renditet Shqipëria?
Konsumi i alkoolit në BE ka rënë me 0,5 litra midis 2010 dhe 2020. Megjithatë, ka disa vende ku konsumi është rritur. “Asnjë nivel i konsumit të alkoolit nuk është i sigurt për shëndetin tonë”, paralajmëron Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH). Megjithatë, sasia e alkoolit që ne pimë është ende e konsiderueshme.
Rreziku i zhvillimit të kancerit rritet ndjeshëm kur konsumohet më shumë alkool. Autoritetet shëndetësore bëjnë thirrje që njerëzit të ndalojnë pirjen e alkoolit ose të paktën ta reduktojnë atë. Disa njerëz ndalojnë pirjen e alkoolit në janar, i cili quhet “Janari i thatë”. Shifrat tregojnë një rënie të konsumit të alkoolit në Europë, por ai është ngadalësuar që nga vitet 2000.
Si ka ndryshuar konsumimi i alkoolit në të gjithë Europën në dekadat e fundit? Cilat vende kanë shkallën më të lartë të uljes dhe rritjes së konsumit të alkoolit? Konsumi i përgjithshëm i alkoolit përkufizohet si shitje vjetore e alkoolit të pastër në litra për person të moshës 15 vjeç e lart. Pijet alkoolike shndërrohen në alkool të pastër. Të dhënat nuk përfshijnë konsumimin e alkoolit të paregjistruar, si prodhimi vendas ose ilegale.
Ka një rënie graduale të konsumit të alkoolit në BE dhe në Rajonin Europian të OBSH-së. Në BE, konsumi i përgjithshëm i alkoolit për person të moshës 15 vjeç e lart ra me 2.9 litra në katër dekadat e fundit, duke rënë nga 12.7 litra në 1980 në 9.8 litra në 2020, që korrespondon me një rënie prej 23 %.
Konsumi shënoi një rënie të ndjeshme midis viteve 1980 (12.7 litra) dhe 2000 (10.5 litra). Sasia dhe shkalla e rënies u ngadalësua në dy dekadat në vijim. Ka rënë me 0,5 litra midis 2010 dhe 2010 në BE. Konsumi i alkoolit në Rajonin Europian të OBSH-së, i cili mbulon 53 vende duke përfshirë Rusinë dhe vendet përreth, ra nga 12 litra në vitin 2000 në 9,5 litra në vitin 2020, që korrespondon me një rënie prej 2,5 litrash (21 %).
Pavarësisht kësaj rënieje, Rajoni Europian i OBSH-së ka ende nivelin më të lartë të konsumit të alkoolit për person në botë. Çdo vit, çdo person i moshës 15 vjeç e lart në qark, pi mesatarisht 9,5 litra alkool të pastër. Kjo është e barabartë me 190 litra birrë, 80 litra verë ose 24 litra pije alkoolike. Në vitin 2020, konsumi vjetor i alkoolit varioi nga 1.2 litra në Turqi në 12.1 litra në Letoni midis 36 vendeve evropiane, përfshirë BE-në, Britaninë e Madhe, Shoqatën Europiane të Tregtisë së Lirë (EFTA) dhe vendet kandidate për në BE.
Mesatarisht, qytetarët e BE-së konsumuan 9.8 litra alkool. Gjermania (10.6 litra) kishte sasinë më të lartë të konsumit të alkoolit, ndër “Katër të Mëdha” të BE-së për sa i përket ekonomisë dhe popullsisë, e ndjekur nga Franca (10.4 litra), Spanja (7.8 litra) dhe Italia (7.7 litra). Ishte 9.7 litra në MB.
Konsumi i alkoolit: Litra për person 15 vjeç e lart
Duke parë ndryshimet në nivel vendi midis 2010 dhe 2020, konsumi i alkoolit ra në 25 vende, ndërsa u rrit në 11 vende. Disa regjistruan ndryshime të lehta, por shumica e vendeve shfaqën ndryshime të dukshme në këtë periudhë.
Konsumi ka rënë me më shumë se një litër në 14 vende
Konsumi i alkoolit ka pësuar një rënie prej mbi një litër në 14 vende, ndërsa anasjelltas ka shënuar rritje në 5 vende në këtë periudhë. Irlanda dhe Lituania shënuan rënien më të lartë të konsumit të alkoolit në këtë periudhë. Ka rënë me 2.1 litra në të dy vendet, pasuar nga Spanja dhe Greqia (të dyja 2 litra). Holanda, Franca, Qiproja dhe Finlanda gjithashtu shënuan rënie mbi 1.5 litra. Sasia e uljes ka qenë edhe nga një litër deri në 1.5 litër në Serbi, Belgjikë, Kroaci, Danimarkë, Zvicër dhe Gjermani. Në BE, konsumi i alkoolit ra me 0,6 litra midis 2010 dhe 2020.
Ndryshimi në konsumin e alkoolit midis 2010 dhe 2020*: Litra për person nga 15 vjeç e lart
Rritjen më të lartë e kishte Letonia ku konsumi u rrit me 2.3 litra. Bullgaria (1.4 litra), Malta (1.1 litra), Rumania dhe Polonia (të dyja nga 1 litër) gjithashtu treguan rritje të konsiderueshme. Rritja ishte mbi 0.5 litra në Norvegji, Itali dhe Islandë.
Meqenëse konsumi i alkoolit ndryshonte ndjeshëm në të gjithë Europën, shikimi i ndryshimit të përqindjes është gjithashtu një tregues i dobishëm. Greqia shfaqi rënien më të lartë me 24,1 %, e ndjekur nga Holanda (20,9 %), Spanja (20,4 %) dhe Turqia (20 %). Norma e rënies ishte gjithashtu mbi 15 % në Irlandë, Serbi, Lituani, Finlandë, Francë dhe Qipro.
Letonia (23.5 %) pati gjithashtu rritjen më të lartë në ndryshimin e përqindjes. Shumë vende evropiane kanë zbatuar një sërë politikash për të kufizuar konsumin e alkoolit, të tilla si taksat, kufizimet në disponueshmërinë e alkoolit dhe ndalimet e reklamimit të alkoolit. Megjithatë, efektiviteti i tyre pengohet nga zbatimi i dobët në terren dhe burimet e kufizuara sipas OECD.
A ka një nivel të sigurt të përdorimit të alkoolit?
Është një pyetje e thjeshtë me një përgjigje të thjeshtë: jo, nuk ka. Megjithatë, sasia e alkoolit është ende e rëndësishme.
Edel Strazimiri / SCAN
Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.