Ndryshimet klimatike “godasin” Alpet – Çmimi i papërballueshëm i dëborës artificiale

Në mesin e viteve ‘70, industria franceze filloi të bënte përpjekjet e para për të prodhuar borë artificiale. Pas gjysmë shekulli, ato eksperimente priren të bëhen normë, pasi si në Francë ashtu edhe në pjesën tjetër të planetit ‘dimri nuk po vjen’. Temperaturat jashtëzakonisht të larta për këtë sezon kanë detyruar pothuajse 1/3 e vendpushimeve franceze të skive të përdorin ‘topat e borës’ tashmë të përsosura. Me këto sisteme, bora prodhohet duke spërkatur pika të vogla uji në një atmosferë të ftohtë, të cilat ngurtësohen para se të bien në tokë, duke iu afruar konsistencës së borës së ngjeshur. Teknologjia po përdoret gjithnjë e më shumë si një mjet taktik për të përmirësuar kushtet në shpatet e maleve.

Aktualisht, kjo industri jo vetëm që tërheq vëmendjen e operatorëve të skive, por edhe të të gjithë lojtarëve në fushën e sporteve dimërore. Agjencitë e pronave të apartamenteve që ofrojnë lehtësira për skijim, dalje me ski, agjentë udhëtimi që kërkojnë garanci për paketat, komunitetet alpine që shpresojnë të kthehen me ski në fshatin e tyre. Megjithatë, kjo praktikë, sipas hulumtimeve franceze, tregon se industria e sporteve dimërore është “mbytur” në një gjendje varësie nga prodhimi i borës, me pasoja katastrofike mjedisore, ekonomike dhe sociale. Sigurisht që investimi i Francës në prodhimin e borës ka mbështetur një aktivitet sezonal, të varur nga moti, që shfaq karakteristikat e industrisë së rëndë.

Zhvillimi i një resorti skijimi bazohet në investime të konsiderueshme kapitale, veçanërisht për rinovimin e infrastrukturës së ashensorit, me kosto fikse që forcojnë qëndrueshmërinë e një biznesi ndaj rreziqeve të tilla si ndryshimi i motit. Përveç kësaj, njohuria dhe teknikat gjithnjë e më të sofistikuara për prodhimin e borës, si dhe zhvillimi i shërbimeve ekskluzive kanë koston e tyre.

Kështu, industria franceze e turizmit arrin të ruajë një pjesë të madhe të pjesës së tregut, duke qenë e treta më e madhe në botë për sportet dimërore, pas SHBA-së dhe Austrisë, duke tërhequr 27% të turistëve ndërkombëtarë të skive. Vlerësohet se 10% e francezëve marrin pjesë në sportet dimërore çdo vit, duke përbërë 7% të qëndrimeve të natës nga vizitorët vendas në Francën metropolitane. Për më tepër, 250 vendpushimet e skive të Francës vlerësohet të sigurojnë më shumë se 120.000 vende pune.

Megjithatë, shkencëtarët francezë nuk e fshehin shqetësimin e tyre të fortë për rrethin vicioz që fsheh këtë ‘zgjuarsi’ franceze. Investimet në prodhimin e borës që përfitojnë sportet dimërore çojnë në një specializim të rrezikshëm të ekonomisë franceze. Ky rrezik i mbispecializimit mund të ketë një ndikim negativ në rajonet malore në tërësi, duke penguar hapat drejt diversifikimit të ekonomive të Alpeve, diçka që mundon Greqinë. Në të vërtetë, pasojat mjedisore të kësaj metode nuk mund të mos ishin serioze pasi ato janë ‘thithëse’ të vërteta të ujit.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.