“Ndryshimi i klimës nëntokësore” po deformon tokën nën ndërtesa, zbulon studimi

Një fenomen që shkencëtarët e kanë quajtur “ndryshimi i klimës nëntokësore” po deformon tokën nën qytete, ka zbuluar një studim i kryer në Çikago. Kjo zhvendosje e tokës nën zonat urbane mund të përbëjë një problem për ndërtesat dhe infrastrukturën, duke kërcënuar performancën dhe qëndrueshmërinë afatgjatë, sipas hulumtimit.

Të njohura teknikisht si “ishuj të nxehtësisë nëntokësore”, ndryshimi i klimës nëntokësore është ngrohja e tokës nën këmbët tona, e shkaktuar nga nxehtësia e lëshuar nga ndërtesat dhe transporti nëntokësor si sistemet e metrosë.

“Sa më i dendur të jetë qyteti, aq më intensiv është ndryshimi i klimës nëntokësore,” tha autori kryesor i studimit Alessandro Rotta Loria, një asistent profesor i inxhinierisë civile dhe mjedisore në Universitetin Northwestern në Evanston, Illinois.

Toka, shkëmbinjtë dhe materialet e ndërtimit deformohen kur i nënshtrohen ndryshimeve të temperaturës. Për shembull, toka nën ndërtesa mund të tkurret kur nxehet, duke shkaktuar ulje të padëshiruar, tha Rotta Loria.

“Deformimet e shkaktuara nga ndryshimet klimatike nëntokësore janë relativisht të vogla në përmasa, por ato zhvillohen vazhdimisht,” tha ai. “Me kalimin e kohës, ato mund të bëhen shumë domethënëse për performancën operacionale të infrastrukturës civile si themelet e ndërtesave, muret mbajtëse të ujit, tunelet etj.”

Por ndryshimi i klimës nëntokësore nuk është i njëjtë me atë që ne mendojmë si ndryshim klimatik në atmosferë, i cili kryesisht nxitet nga gazrat serë dhe ka efekte të gjera, tha David Archer, një profesor i shkencave gjeofizike në Universitetin e Çikagos. Termi “ndryshim i klimës nëntokësore”, megjithatë, nuk u krijua për këtë studim, ai ka qenë në përdorim, dhe fenomeni është objekt studimi, prej disa kohësh.

Studuar për 25 vitet e fundit, ndryshimi i klimës nëntokësore mund të shkaktojë probleme të tilla si ndotja e ujërave nëntokësore ose probleme me hekurudhat nëntokësore duke i bërë binarët të prirur për t’u përkulur ose duke bërë që pasagjerët të sëmuren për shkak të nxehtësisë së tepërt. Efektet e tij në infrastrukturën civile, megjithatë, nuk ishin hulumtuar deri në këtë studim

Ndërtesat e ardhshme nuk do ta rrisin ndjeshëm fenomenin, sepse teknologjitë dhe rregulloret moderne të ndërtimit kërkojnë izolim më të mirë dhe efikasitet të energjisë. Dhe për ato struktura që tashmë ekzistojnë, të kuptuarit e nxehtësisë nëntokësore paraqet mundësi.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.