Pagat reale në Europë janë ulur: Cilat vende panë rënien më të madhe?!

Në vitin 2022, normat e inflacionit tronditën BE-në, duke arritur nivele të papara në katër dekadat e mëparshme. Ndërmjet vitit 1997 dhe fundit të vitit 2021 në BE, inflacioni më i lartë vjetor ishte vetëm 4.4 %, siç u regjistrua në korrik 2008. Ai arriti në 11.5 % në tetor 2022. Pas këtij kulmi, inflacioni filloi të bjerë, por gjithsesi ishte 6.4 % në qershor 2023 në BE.

Sipas Raportit të Inteligjencës Artificiale të Punësimit të Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) 2023 dhe Tregut të Punës, kriza COVID-19 u pasua nga një rritje e konsiderueshme e çmimeve. Çmimet filluan të rriten në vitin 2021 për shkak të rikthimit të shpejtë nga pandemia dhe pengesave të lidhura me zinxhirin e furnizimit. Më pas, gjatë vitit 2022, ndikimi në çmimet e energjisë i luftës së agresionit të Rusisë kundër Ukrainës e shtyu inflacionin përsëri lart.

Familjet po luftojnë për të përballuar krizën e kostos së jetesës. Pothuajse të gjitha vendet anëtare të BE-së e kanë rritur pagën për orë vitin e fundit, por kjo rritje ka qenë në terma nominalë. Me fjalë të tjera, inflacioni nuk merret parasysh. Që nga tremujori i parë i vitit 2023, pagat reale për orë ishin ulur në 22 vende nga 24 në Europë gjatë vitit të kaluar. Kjo do të thotë se rritjet nominale kanë qenë më të vogla se inflacioni, duke sjellë për pasojë një rënie të pagave reale.

-Paga reale për orë u rrit vetëm në Belgjikë (2,9 %) dhe Holandë (0,4 %) midis tremujorëve të parë të 2022 dhe 2023. Rënia e pagave reale varioi nga 0,8 % në Luksemburg në 15,6 % në Hungari në këtë periudhë.

Ndryshim në pagat reale për orë midis TM1 2022 dhe T1 2023

-Rënia ishte e jashtëzakonshme në disa vende të BE-së pasi pagat reale për orë ranë me më shumë se 5%. Hungaria u pasua nga Letonia (-13,4 %), Çekia (-10,4 %) dhe Suedia (-8,4 %). Pagat reale për orë ranë gjithashtu në Francë (1.8 %), MB (2.9 %) dhe Gjermani (3.3 %). Pagat nominale për orë u rritën në të 24 vendet në listë me norma që variojnë nga 0.6 % në Finlandë në 13.6 % në Lituani.

Ndryshim në pagat nominale për orë ndërmjet T1 2022 dhe T1 2023

-Rritja nga viti në vit në pagat nominale për orë ishte 9.8 % në Hungari, 6.1 % në MB dhe 4.2 % në Francë. Me sa duket, të gjitha këto rritje të pagave nuk ishin të mjaftueshme, përveç në Belgjikë dhe Holandë, sepse norma e inflacionit ishte ende më e lartë se rritja nominale e pagave.

Norma vjetore e inflacionit (TM1 2023)

-Norma vjetore e inflacionit midis tremujorëve të parë të 2022 dhe 2023 varioi nga 3.2 % në Zvicër në 25.4 % në Hungari. Ishte 9.4 % në BE në tërësi në këtë periudhë. Indeksi i harmonizuar i çmimeve të konsumit gjithashtu u rrit 9 % në MB, 8,2 % në Gjermani dhe 6 % në Francë gjatë kësaj periudhe.

– Ndërsa pagat reale po bien në përgjithësi, punëtorët në industritë me pagë të ulët shpesh kanë ecur relativisht më mirë, thuhet në raportin e OECD. Ndryshimi midis tremujorëve të parë të 2022 dhe 2023 tregoi se pagat reale performuan më mirë në industritë me pagë të ulët sesa në industritë me paga të larta në 13 vende nga 23 me të dhëna të disponueshme në Europë.

Greqia është një shembull i shkëlqyer për këtë. Paga reale në industritë me pagë të ulët u rrit me 5.1 % ndërsa ra me 2.9 %. Ky ndryshim ishte gjithashtu më i mirë në këtë grup sesa në industritë me pagesë mesatare në 14 vende. Megjithatë, ky nuk është një model shumë i fortë pasi ndryshimet në industritë me pagesë të lartë janë pak më të mira se ato në fushat me pagë të ulët në disa vende si Italia, Portugalia, Britania e Madhe.

Ndryshim në pagat reale për orë sipas industrive midis TM1 2022 dhe T1 2023

Industritë janë të grumbulluara në tre grupe të gjera:

• Industritë me pagesë të ulët: Shërbimet e akomodimit dhe ushqimit, shërbimet administrative dhe mbështetëse, artet, argëtimi dhe rekreacioni, tregtia me shumicë dhe pakicë
• Industritë me pagesë të mesme: Transporti dhe magazinimi, prodhimi, shërbime të tjera, aktivitetet e pasurive të paluajtshme, ndërtimi
• Industritë me pagesë të lartë: shëndeti i njeriut dhe puna sociale, arsimi, aktivitetet profesionale, informacioni dhe komunikimi, financat dhe sigurimet.

 

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.