Pse Polonia është tani fuqia kryesore e Europës?!

Nuk duket shumë kohë më parë se Polonia konsiderohej si fëmija problematik i BE-së, një “mbetje e pistë” gjykata kushtetuese e të cilit vendosi se pjesët themelore të ligjit të BE-së nuk e tejkalojnë kushtetutën e saj kombëtare. Sa të ndryshme janë gjërat tani, me Poloninë që merr rolin e bastionit të mbrojtjes perëndimore, një komb kyç në vijën e parë të betejës kundër Rusisë së Putin. Varshava ka qenë vazhdimisht në ballë të mbështetjes për Kievin: diplomatikisht, ushtarakisht, por edhe moralisht, pasi përballet me numrin më të madh të refugjatëve ukrainas.

Andrzej Duda, presidenti polak, është aktualisht në atë që ai e përshkruan si një “ofensivë diplomatike”, duke zhvilluar bisedime me udhëheqësit e NATO-s për të forcuar mbështetjen për Ukrainën përpara vizitës së Presidentit Biden në Poloni javën e ardhshme, duke shënuar përvjetorin e parë të pushtimit të Rusisë. Bisedimet e Dudës në Londër të enjten dhe të premten me Rishi Sunak dhe Mbretin do t’u kenë predikuar të konvertuarve. Por ky udhëtim ishte gjithashtu një mundësi e humbur: duhet të kishim theksuar nevojën për një marrëdhënie të re të veçantë midis Londrës dhe Varshavës. Një bosht i ri në diplomacinë dhe mbrojtjen europiane.

Në Konferencën e Sigurisë së Mynihut të kësaj fundjave, bisedat me kancelarin Scholz të Gjermanisë dhe presidentin Macron të Francës do të rrjedhin më pak të qetë. Varshava ka qenë hapur kritike ndaj të dy liderëve për gatishmërinë për të biseduar me Putin (që është si të flasësh me Adolf Hitlerin, thotë Duda), dhe për ngurrimin e tyre të përgjithshëm për të ofruar mbështetje të fortë konkrete për Ukrainën. Njoftimi i fundit i Dudës se ai ishte i përgatitur të dërgonte tanke Leopard 2 të prodhimit gjerman në Ukrainë, pavarësisht nëse Berlini ra dakord apo jo, ishte vetëm zvogëlimi i fundit në marrëdhëniet e tyre.

Më e rëndësishmja, tregoi se Polonia nuk ka nevojë për dy fuqitë kryesore të BE-së. Jo, ajo dëshiron të bëhet një fuqi më vete. Dhe ka çdo të drejtë ta ndjekë këtë. Varshava mund të pretendojë në mënyrë të arsyeshme se ka vepruar si një katalizator për unitetin e NATO-s perëndimore në vazhdën e agresionit të Rusisë. Larg nga vuajtja e “vdekjes së trurit” siç e përshkroi presidenti Macron NATO-n vetëm tre vjet më parë, aleanca është e gjallë dhe po fillon shumë, me Suedinë tradicionalisht neutrale dhe Finlandën që rreshtohen për t’u bashkuar.

Dhe Polonia së shpejti do të bëhet një fuqi e domosdoshme ushtarake europiane më vete. Vendi synon të krijojë ushtrinë më të madhe tokësore të Europës: 300,000 trupa luftarake nga 114,000 aktuale. Forcat e armatosura polake po modernizohen me shpejtësi. Buxheti i mbrojtjes është caktuar të arrijë në 4 % të PBB-së nga 2.4 % e tanishme. Polonia ka afërsisht tre herë më shumë tanke luftarake kryesore se Mbretëria e Bashkuar (647 deri në 227), dhe ka me porosi qindra tanke të reja amerikane Abrams dhe 1000 tanke K2 nga Koreja e Jugut.

Natyrisht, atëherë, vizita e Biden do të jetë hera e parë që një president i SHBA do të vijë dy herë brenda një viti. Përtej sinjalizimit të rëndësisë së lartë që tani i kushtohet marrëdhënieve SHBA-Polake, do të ketë edhe rastin e një samiti të të ashtuquajturës Bukureshti Nëntë, krahu lindor i NATO-s.

Biden mund të presë që të kërkohet të ofrojë mbështetje ajrore për të kundërshtuar sulmin e parashikuar ajror rus këtë pranverë. Ndërsa presidenti i SHBA ndoshta do të mbajë njëfarë paqartësie mbi çdo angazhim të saktë, ai pothuajse me siguri do të mbështesë ambiciet e larta të Polonisë për të qenë një lojtar kryesor i NATO-s dhe do të lavdërojë angazhimin e vendit për një rritje të konsiderueshme të shpenzimeve të mbrojtjes.

Uashingtoni është ankuar për dekada për dështimin e qeverive europiane për të përmbushur angazhimin e rënë dakord të NATO-s për të shpenzuar 2 % të PBB-së për mbrojtjen. Polonia, që synon të kalojë në 4 %, do të shkojë nga një fëmijë problematik i BE-së në krye të klasës europiane të NATO-s.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.