Rreziku gjeopolitik i energjisë së shtrenjtë bërthamore – Kina synon të bëhet prodhuesi kryesor deri në vitin 2030
Më e shtrenjtë se burimet e rinovueshme, energjia bërthamore aktualisht ofron vetëm një avantazh gjeopolitik. Gjashtëmbëdhjetë fabrika janë në ndërtim e sipër në mbarë botën dhe Kina synon të bëhet prodhuesi kryesor deri në vitin 2030
Në dekadat e fundit, opinioni publik mbi energjinë bërthamore ka ndryshuar gradualisht, por në mënyrë të qëndrueshme. Nga ‘Three Mile Island’ në 1979 – ën, në Fukushima në 2011, duke kaluar përmes aksidentit bërthamor të Çernobilit që tmerroi qytetarët europianë në 1986 – ën, frika e katastrofës ka nxitur gjithmonë neveri dhe protesta kundër kësaj lloj energjie, së bashku me problemin ende të pazgjidhur, i cili shqetëson: ruajtja e mbetjeve. Disa komponentë, në fakt, mund të mbeten radioaktive dhe për këtë arsye të rrezikshme për mijëra vjet.
Kostoja e energjisë elektrike të prodhuar falë procesit të ndarjes së atomit është gjithnjë e më pak konkurruese në lidhje me burimet e rinovueshme. Megjithatë në botë ka gjashtëmbëdhjetë fabrika aktualisht në ndërtim. Dhe si një kërcënim vdekjeprurës për jetën në Tokë, ka nga ata që e konsiderojnë energjinë bërthamore një aleat të mundshëm në luftën kundër ndryshimeve klimatike, pasi, ndryshe nga lëndët djegëse fosile, ajo prodhon sasi të ulëta të gazrave që ndryshojnë klimën.
Por lehtësia reale e përfaqësuar nga energjia bërthamore është e një natyre më gjeopolitike. Deri në vitin 2030, Kina synon të bëhet prodhuesi kryesor në botë i Gigavateve të prodhuara nga procesi i ndarjes së atomit të uraniumit. Dhe Rusia është gjithashtu një konkurrent i klasit të parë në këtë sektor.
Rusia ka një industri bërthamore që funksionon mirë, sipas ekspertëve të cilët shtojnë se vendi është në gjendje të ofrojë produkte dhe shërbime në të gjithë botën dhe ka avantazhin e të qënit i integruar plotësisht në të gjithë zinxhirin e vlerës së prodhimit të uraniumit. Rusët janë në gjendje ta pasurojnë atë, të ndërtojnë termocentrale bërthamore, të ripërpunojnë karburantet.
Ekonomia e lidhur me energjinë bërthamore ka një vlerë politike, ajo promovon marrëdhëniet diplomatike, tregtare dhe institucionale midis vendeve furnizuese dhe blerësve. Dhe kjo u lejon atyre që kontrollojnë këtë teknologji të forcojnë pozicionin e tyre në skenën ndërkombëtare.
Kjo është arsyeja pse ajo mbetet një industri strategjike edhe nëse tani është më e shtrenjtë se burimet e tjera të energjisë. Energjia bërthamore po bëhet gjithnjë e më pak konkurruese. Çmimi i energjisë elektrike të prodhuar me burime të rinovueshme, veçanërisht nga era dhe dielli, po bie ndjeshëm. Sot kushton më pak të prodhosh energji me erë sesa me energji bërthamore.
Dorina Kurtaj / SCAN
Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.