Austria paguan riparimet e pajisjeve elektronike – Vendimi, për të shmangur mbetjet dhe zëvendësimet e tyre

Një ligj europian për “të drejtën për riparim” së shpejti mund ta bëjë më të lehtë riparimin sesa zëvendësimin e pajisjeve elektronike të konsumit. Austriakët po përfitojnë nga një program shtetëror për të riparuar pajisjet elektrike e prishura. E krijuar për të adresuar volumin e madh të mbetjeve elektronike, skema e qeverisë mbulon gjysmën e kostos së riparimeve dhe zbatohet për pajisjet me defekt si telefonat inteligjentë, laptopët, makinat e kafesë dhe pajisja për larjen e enëve.

Që nga prezantimi i tij një vit më parë, sipas Ministrisë së Mjedisit, kjo nismë ka mbuluar 560 mijë kuponë me vlerë deri në 200 euro, shumë përtej pritshmërive. Në fakt, autoritetet kishin parashikuar fillimisht shlyerjen e 400 mijë kuponëve deri në fillim të vitit 2026. Programi i lejon konsumatorët të sjellin pajisjet me defekt në një nga 3500 pikat e vendosura në të gjithë vendin. Bashkimi Europian aktualisht po punon për të miratuar një ‘të drejtë për riparim’ për disa pajisje për të ndihmuar në reduktimin e mbeturinave elektronike.

Nëse miratohet, propozimi do t’i detyronte kompanitë t’u ofrojnë konsumatorëve të drejtën për të riparuar pajisjet dhe pajisjet e tyre, qoftë nëpërmjet prodhuesit ose nëpërmjet një pale të tretë. Sistemi do të reduktonte mbetjet, do t’u jepte konsumatorëve të drejtën për të kërkuar një riparim dhe jo një zëvendësim dhe do t’i bënte riparimet më të lehta dhe më të lira. Do të luftonte gjithashtu ‘vjetërimin e planifikuar’, kur mallrat bëhen të papërdorshme pas një periudhe të caktuar pa ndonjë metodë për riparimin e tyre: kjo do të inkurajonte prodhuesit të zhvillojnë produkte dhe modele biznesi më të qëndrueshme.

Sipas Komisionit Europian, teknologjia e hedhur tutje dhe jo e fiksuar prodhon tashmë 35 milion ton mbetje dhe 261 milion ton emetime CO2 çdo vit në Europë. Brenda periudhës së garancisë ligjore të një produkti, prodhuesit do të jenë të detyruar të ofrojnë shërbime riparimi, nëse kjo nuk kushton më shumë se një zëvendësim.

Pesë deri në dhjetë vjet pas datës së blerjes, prodhuesit do të detyroheshin të riparonin produktet, por me shpenzimet e konsumatorit. Skema gjithashtu do t’i detyronte prodhuesit të zbulojnë informacione se si të riparojnë produktet, duke eliminuar monopolin e tyre në riparime: kjo do t’i lejojë bizneset e vogla të marrin pjesë në procesin e riparimit, duke ulur çmimet.

Prodhuesve iu dha një afat dy-vjeçar për të respektuar ligjin, i cili i detyron prodhuesit të vënë pjesët e këmbimit dhe informacionin e riparimit të disponueshëm për konsumatorët dhe kompanitë e palëve të treta deri në 10 vjet. Megjithatë, ndër të tjera, legjislacioni nuk mbulon telefonat celularë, laptopët dhe furrat me mikrovalë.

Dorina Kurtaj /SCAN

 

 

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.