Deficiti buxhetor i Turqisë rritet 900% – Situata më e mirë krahasuar me parashikimet

Deficiti buxhetor i Turqisë u zgjerua me gati 900% në një vit të shënuar nga zgjedhjet presidenciale dhe dy tërmete shkatërruese, rezultat ky që u mirëprit nga qeveria, e cila parashikoi një goditje fiskale edhe më të madhe.

Deficiti arriti në 1.4 trilion paund, në 2023-shin nga 142.7 miliardë paund një vit më parë, sipas të dhënave të publikuara nga ministria e financave. E megjithatë të dhënat e buxhetit kanë ecur më mirë se sa kishte parashikuar qeveria sipas një programi që vendos objektiva deri në vitin 2026. Ministri i Financave Mehmet Simsek tha se raporti në vitin 2023 ishte një pikë përqindje nën vlerësimet.

Tregjet po shikojnë gjithashtu përtej përkeqësimit fiskal të Turqisë, duke u fokusuar në vend të kësaj në zhvendosjen e qeverisë drejt politikave ekonomike më konvencionale. Borxhi i vendit në dollarë i dha investitorëve 18% fitime vitin e kaluar dhe kërkesa e investitorëve për rendiment shtesë për obligacionet është ulur që nga rizgjedhja e Presidentit Recep Tayyip Erdogan në maj.

Të ardhurat nga taksat dukej se kompensonin një pjesë të rritjes së shpenzimeve, kryesisht falë taksave të reja të jashtëzakonshme të konsumit. Qeveria rriti taksat e karburantit me rreth 200% në korrik për të financuar dëmet nga tërmeti dhe gjithashtu rriti një numër normash të vlerës së shtuar.

Përveç kësaj, ministrisë së financave i është dashur të mbajë më pak barrë për një program kursimi të mbështetur nga shteti që mbron depozitat e lirës nga zhvlerësimi kundrejt valutave të forta. Nga korriku, kostoja e kompensimit të kursimtarëve të paundit – e ndarë më parë me bankën qendrore – iu transferua tërësisht autoritetit monetar.

Fatkeqësia e shkurtit 2023 vrau më shumë se 50.000 persona në të gjithë Turqinë dhe Sirinë. Qeveria turke vlerësoi dëmin ekonomik nga tërmetet miliarda paund.

Mbajtja e premtimeve që Erdogan u bëri votuesve ka shtuar presionin mbi buxhetin. Përpara zgjedhjeve të majit, qeveria e tij nënshkroi masat duke përfshirë një rritje të madhe të pagës minimale dhe pension të parakohshëm për miliona.

Transfertat aktuale të Turqisë, të cilat përfshijnë pagesat për ndihmën sociale dhe për importuesin shtetëror të energjisë të vendit, ishin shtytësi kryesor i rritjes së shpenzimeve qeveritare vitin e kaluar. Grantet u rritën me 111% në terma vjetorë dhe përbënin më shumë se një të tretën e shpenzimeve totale.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.