Parlamenti europian dhe vendet anëtare arrijnë marrëveshjen për ndotjen e ajrit!

Ligjvënësit arritën një marrëveshje për të zvogëluar më tej ndotjen e ajrit në të gjithë BE-në dhe për të harmonizuar standardet e cilësisë së ajrit me Organizatën Botërore të Shëndetësisë (OBSH) në një përpjekje për të arritur zero ndotje deri në vitin 2050, gjatë negociatave ndërinstitucionale në Bruksel.

Marrëveshja e arritur mbrëmjen e së martës (20 shkurt) mbi Direktivën e Cilësisë së Ajrit pasoi disa raunde takimesh teknike midis Parlamentit Europian dhe këshillit, ndërsa ky i fundit kërkonte më shumë fleksibilitet për vendet e BE-së që kërkonin të vononin zbatimin e standardeve të cilësisë së ajrit.

Këshilli kërkoi një ndërprerje 10-vjeçare në zbatimin deri në vitin 2040, krahasuar me propozimin e Komisionit Europian, i cili përcakton afatin kohor për uljen e ndotjes së ajrit për vitin 2030. Marrëveshja ofron përjashtime për rajonet me kushte të caktuara gjeografike ose ku ulja e ndotjes së ajrit do të ishte vetëm e mundur me “ndikim të rëndësishëm në sistemet ekzistuese të ngrohjes shtëpiake”.

Por kushtet e kërkuara nga parlamenti, të tilla si kërkesa që vendet e BE-së të përfshijnë parashikimet e cilësisë së ajrit në planet dhe udhërrëfyesit e tyre të cilësisë së ajrit deri në vitin 2028, do t’u kërkojnë qeverive kombëtare të mbajnë gjurmët e progresit dhe të provojnë se shkeljet e kufijve të ndotjes janë mbajtur në minimum. Për grimcat dhe dioksidin e azotit, dy ndotësit më të dëmshëm për shëndetin e njeriut, vlerat kufitare vjetore do të përgjysmohen sipas marrëveshjes.

Komisioni do të ngarkohet me rishikimin e standardeve të cilësisë së ajrit deri në dhjetor 2030 dhe të paktën çdo pesë vjet më pas. Sipas marrëveshjes, qytetarët dhe OJQ-të do të fuqizohen të sfidojnë zbatimin në shtetet anëtare. Qytetarëve me simptoma të lidhura me ndotjen e ajrit do t’u jepet akses më i mirë në drejtësi, ranë dakord bashkë-ligjvënësit. Për më tepër, ata duhet të kenë të drejtën e kompensimit nëse mund të dëshmojnë se shëndeti i tyre është dëmtuar për shkak të shkeljes së rregullave të reja kombëtare.

Raportuesi i eurodeputetit Javi López (Spanjë/S&D), i cili udhëhoqi negociatat parlamentare, e quajti marrëveshjen një “hap të madh” përpara. Alain Maron, ministër i qeverisë së Brukselit përgjegjës për mjedisin dhe në emër të Presidencës belge të BE-së, tha se rregullat e reja do të “përmirësojnë në mënyrë drastike” cilësinë e ajrit dhe do të trajtojnë ndotjen e ajrit.

Anne Stauffer, zëvendësdrejtoreshë në OJQ-në Aleancën për Shëndetin dhe Mjedisin (HEAL) tha se paketa ka një “potencial të madh” për të përmirësuar jetën e njerëzve, për të parandaluar sëmundjet dhe për të arritur kursime ekonomike, pavarësisht se nuk përputhet plotësisht me rekomandimet shkencore.

“Të kesh ajër të pastër përmes një Direktive ambicioze për Cilësinë e Ajrit të Ambientit është një komponent thelbësor për trajtimin e pabarazive shëndetësore në të gjithë Europën, një pjesë e legjislacionit që siguron që të gjithë në Europë, veçanërisht ata në komunitetet e cenueshme dhe të margjinalizuara, të marrin ajër të pastër,” tha Milka Sokolovic, Drejtoreshë e Përgjithshme, tek Aleanca Europiane e Shëndetit Publik.

Marrëveshja duhet ende të miratohet nga parlamenti dhe këshilli përpara se të hyjë në fuqi, kur vendet e BE-së do të kenë dy vjet kohë për të transpozuar projektligjin në ligjin kombëtar.

​Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.