Propozimi i Braçes për lejen e paguar të grave gjatë ciklit – Cilat janë shtetet që e aplikojnë këtë praktikë në Europë dhe Botë?

Në një kohë kur shumë shtete evropiane po diskutojnë shkurtimin e ditëve të punës për punonjësit apo të orëve të qëndrimit, në vendin tonë janë propozuar ndryshime ligjore në Kodin e Punës, të cilat favorizojnë vajzat dhe gratë. Deputeti Erion Braçe ka propozuar që të aplikohen ditë pushimi të paguara për gratë gjatë ciklit menstrual, duke e njohur si paaftësi të përkohshme.  Në Shqipëri janë të punësuara në sektorin publik dhe privat afro 560 mijë gra dhe vajza.

Por cilat janë shtetet që aplikojnë këtë praktikë deri më tani? Duket se ky propozim është ‘avangardë’ për Rajonin, ndërsa në Europë i vetmi shtet që ka bërë ndryshime të tilla ligjore është Spanja në shkurt të këtij viti, duke iu dhënë të drejtën grave që të marrin tre ditë pushim menstrual në muaj – me opsionin e zgjatjes së saj në pesë ditë – nëse përjetojnë cikël  të dhimbshëm.

Por përtej Europës, ka shumë shtete që e kanë garantuar këtë të drejtë shumë vite më përpara. Kështu, Japonia përfshiu pushimin menstrual në ligjin e punës në vitin 1947. Sipas ligjit të këtij shteti, punëdhënësit nuk mund t’u kërkojnë grave që përjetojnë periudha të vështira të punojnë në ato ditë.

Indonezia është një tjetër vend aziatik që u bë një adoptues i hershëm i politikës së pushimit menstrual. Politika, e cila u prezantua në 1948 dhe u ristrukturua në 2003, thotë se punonjëset femra që përjetojnë dhimbje menstruale nuk janë të detyruara të punojnë në dy ditët e para të ciklit të tyre.

Në Korenë e Jugut, neni 73 i ligjit të punës parashikon “leje fiziologjike” mujore, sipas së cilës të gjitha punëtoret femra mund të marrin një ditë pushim çdo muaj.

Neni 14 i barazisë gjinore të Tajvanit në ligjin e punësimit u jep punonjëseve femra të drejtën për të kërkuar një ditë pushimi çdo muaj për pushim periodik me gjysmën e pagës së tyre të rregullt.

Vietnami është një tjetër vend aziatik që merr parasysh ditët e menstruacioneve për punëtoret femra. Ligji i tij i punës parashikon një pushim prej 30 minutash për gratë çdo ditë të ciklit menstrual. Në një reformë të vitit 2020, u shtua leja menstruale prej tre ditësh në muaj. Punëtorët femra që zgjedhin të mos marrin një leje të tillë duhet të paguhen shtesë.

Në Afrikë, Zambia prezantoi konceptin e Ditës së Nënës, në të cilën një punëtore femër ka të drejtë të bëjë një ditë pushim çdo muaj pa dhënë arsye ose pa kërkuar një raport mjekësor.

Elisabeta Dosku/ SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.