Ndërprerjet e furnizimeve, sfidë për tregtinë globale – UNCTAD: Situatat gjeopolitike dhe klima rëndojnë më shumë situatën

Sulmet e fundit ndaj anijeve tregtare në Detin e Kuq kanë ndikuar rëndë transportin përmes Kanalit të Suezit, duke shtuar sfidat ekzistuese gjeopolitike dhe të lidhura me klimën me të cilat përballet tregtia globale dhe zinxhirët e furnizimit. Ky është përfundimi i një raporti të UNCTAD, Zyrës së Kombeve të Bashkuara për Tregti dhe Zhvillim.

Kriza e Detit të Kuq shton ndërprerjet e vazhdueshme në Detin e Zi për shkak të luftës në Ukrainë, të cilat kanë rezultuar në ndryshime të rrugëve tregtare të naftës dhe drithërave. Për më tepër, Kanali i Panamasë, një arterie kritike që lidh oqeanin Atlantik dhe Paqësor, po përballet me një sfidë të veçantë. Ulja e niveleve të ujit ka ngritur shqetësime për qëndrueshmërinë afatgjatë të zinxhirëve të furnizimit global, duke nënvizuar brishtësinë e infrastrukturës tregtare në botë.

UNCTAD vlerëson se tranzitet që kalojnë Kanalin e Suezit u ulën me 42%. Me lojtarët kryesorë në industrinë e transportit detar që pezullojnë përkohësisht tranzitet e Suezit, tranzitet javore të anijeve me kontejnerë kanë rënë me 67%, dhe kapaciteti mbajtës i kontejnerëve, tranzitet e cisternave dhe transportuesit e gazit kanë pësuar rënie të konsiderueshme. Ndërkohë, totali i tranziteve përmes Kanalit të Panamasë ra me 49% krahasuar me kulmin e tij.

Tarifat mesatare të transportit të mallrave me kontejnerë regjistruan rritjen më të lartë javore prej 500 dollarë në javën e fundit të dhjetorit. Ky trend ka vazhduar. Normat mesatare të pikave të transportit me kontejnerë nga Shanghai u dyfishuan që nga fillimi i dhjetorit +122%, duke u rritur më shumë se trefish në Europë +256%,  dhe madje mbi mesataren +162% në Bregun Perëndimor të Shteteve të Bashkuara, pavarësisht se nuk kaluan përmes Suezit.

Anijet po shmangin kanalet e Suezit dhe Panamasë dhe po kërkojnë rrugë alternative. Ky kombinim përkthehet në distanca më të gjata të udhëtimit të ngarkesave, rritje të kostove të tregtisë dhe primeve të sigurimit. Për më tepër, emetimet e gazeve serë po rriten gjithashtu nga detyrimi për të udhëtuar në distanca më të gjata dhe me shpejtësi më të madhe për të kompensuar devijimet.

UNCTAD nënvizon implikimet ekonomike të ndërprerjeve të zgjatura në transportin me kontejnerë, duke kërcënuar zinxhirët globalë të furnizimit dhe vonuar potencialisht dërgesat, duke shkaktuar kosto më të larta dhe inflacion. Ndikimi i plotë i tarifave më të larta të mallrave do të ndihet nga konsumatorët brenda një viti. Përveç kësaj, praktikisht asnjë anije transportuese e gazit natyror të lëngshëm nuk po përdor aktualisht Kanalin e Suezit.

Kjo po ndikon drejtpërdrejt në furnizimet dhe çmimet e energjisë, veçanërisht në Europë. Kriza mund të ndikojë gjithashtu në çmimet globale të ushqimit, me distanca më të gjata dhe tarifa më të larta të mallrave që mund të rriten në kosto. Ndërprerjet në dërgesat e drithërave paraqesin rreziqe për sigurinë globale të ushqimit, duke ndikuar tek konsumatorët.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.