“Superkontinenti” mund ta bëjë mbi 90% të Tokës të pabanueshme

Studimi i ri zbulon se një ‘goditje e trefishtë’ e CO2, diellit dhe një mega-kontinenti i ri mund ta bëjë Tokën të pabanueshme.  Njerëzit mund të zhduken nga formimi i një ‘superkontinenti’ në 250 milionë vitet e ardhshme, sipas një studimi të ri. Hulumtimi, i publikuar në revistën shkencore Nature Geoscience, ofron modelet e para të klimës superkompjuterike të së ardhmes së largët.

Ai parashikon që ndërsa kontinentet konvergojnë për të formuar një superkontinent të nxehtë, të thatë dhe kryesisht të pabanueshëm, ai “ndoshta do të çojë në një pikë kthese klimatike” dhe “zhdukje masive” të gjitarëve. Një rritje e aktivitetit vullkanik që ngroh planetin dhe rritja e ngrohjes nga dielli do të rezultojë në nxehtësi të paparë që e bën Tokën të pajetueshme për njerëzit, parashikon ai.

“Pikëpamja në të ardhmen e largët duket shumë e zymtë”, thotë autori kryesor i studimit, Dr Alexander Farnsworth, një bashkëpunëtor i lartë kërkimor në Universitetin e Bristolit. Nivelet e dioksidit të karbonit mund të dyfishojnë nivelet aktuale në 250 milionë vjet. “Me diellin që pritet gjithashtu të lëshojë rreth 2.5 %  më shumë rrezatim dhe superkontinenti që ndodhet kryesisht në tropikët e nxehtë dhe të lagësht, pjesa më e madhe e planetit mund të përballet me temperatura midis 40 dhe 70°C,” shton ai.

Përshtatjet si letargji dhe gëzofi i kanë ndihmuar gjitarët të mbijetojnë të ftohtin ekstrem në të kaluarën. Megjithatë toleranca jonë ndaj temperaturave të larta ka mbetur kryesisht konstante, theksojnë studiuesit. Nëse simulimet klimatike të modeluara në studim do të funksiononin, shumica e gjitarëve nuk do të kishin gjasa t’i mbijetonin nxehtësisë së tepërt të zgjatur.

Edhe pse Toka do të jetë ende brenda zonës së banueshme pas 250 milionë vitesh, formimi i një superkontinenti me CO2 të ngritur do ta bëjë pjesën më të madhe të botës të pabanueshme për njerëzit dhe gjitarët e tjerë. Gjetjet tregojnë se vetëm diku midis 8 dhe 16 për qind e tokës do të ishte e banueshme. Proceset tektonike që shkaktojnë bashkimin e kontinenteve të Tokës do të çonin në shpërthime më të shpeshta vullkanike, të cilat lëshojnë sasi të mëdha të dioksidit të karbonit. Kjo do të kontribuonte në nxehtësinë ekstreme. Kur ne po përpiqemi urgjentisht për të ulur emetimet, 250 milionë vjet duken shumë larg.

Por fakti që pjesë të planetit do të jenë ende të banueshme në të ardhmen e largët, nuk i bën përpjekjet tona të kota. Ngrohja globale e shkaktuar nga njeriu është tashmë një burim kryesor i stresit të nxehtësisë dhe vdekjes në disa rajone – dhe problemi po përkeqësohet. Studiuesit punuan mbi supozimin se njerëzit do të ndalojnë djegien e lëndëve djegëse fosile. Nëse nuk e bëni këtë, nivelet e CO2 mund të rriten “shumë, shumë më shpejt”.

Modelet e klimës së Met Office në Mbretërinë e Bashkuar dhe një superkompjuter i Universitetit të Bristolit u përdorën për të simuluar tendencat e temperaturës, erës, shiut dhe lagështisë për superkontinentin e njohur si Pangea Ultima që pritet të formohet në 250 milionë vitet e ardhshme. Ekipi ndërkombëtar i shkencëtarëve përdori gjithashtu modele të lëvizjes së pllakave tektonike, kimisë së oqeanit dhe biologjisë për të vlerësuar nivelet e ardhshme të CO2.

Hulumtimi ishte pjesë e një projekti të financuar, të mbështetur nga Këshilli i Kërkimit dhe Inovacionit të Mjedisit Natyror në Mbretërinë e Bashkuar (UKRI NERC) duke parë klimën e superkontinenteve dhe zhdukjet masive.

Edel Strazimiri / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.