Energjia, Europa “në rrethim” – Dimri vjen pa gazin rus dhe luftën në Lindjen e Mesme

Në vjeshtën e vitit 2021, Europa u përball për herë të parë me një reduktim sistematik të furnizimit me gaz natyror nga Rusia , e cila, po përgatitej të pushtonte Ukrainën disa muaj më vonë Që atëherë, Europa ka nisur një fushatë të mundimshme për t’u larguar nga fqinji i saj i pasur me energji, një fushatë që e ka bërë atë klientin më të mirë të industrisë amerikane të gazit natyror të lëngshëm, duke çuar në marrëveshje për furnizimin me gaz me vendet në Lindjen e Mesme. Ndërkohë dhe përpara se të mbyllej çdo “dritare e mundësive”, vendet dhe industritë evropiane kishin nxituar të blinin sa më shumë gaz dhe naftë ruse që të mundnin. Kështu ata arritën të kenë një plotësi relative në rezervuarët e tyre, të cilët megjithatë do të duhet të rimbushen.

Sot, dy vjet më vonë, dhe ndërsa njerëzimi shikon me frikë tragjedinë e re në Lindjen e Mesme, Europa po përgatitet të përballet për herë të parë dimrin pa asnjë gaz rus dhe në kushtet e një lloj rrethimi energjetik që karakterizon situatën aktuale. Mes një lufte në përshkallëzim, Izraeli urdhëroi gjigantin energjetik Chevron të ndalonte të gjithë aktivitetin në fushën e gazit Tamar në Mesdheun Lindor në ditët e para. Një pasojë e drejtpërdrejtë pritet të jetë një reduktim i eksporteve të gazit nga Izraeli në Egjipt, i cili nga ana tjetër mund të reduktojë eksportet e LNG në Europë.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë paralajmëron se furnizimi global i gazit natyror të lëngshëm mbetet i kufizuar në krahasim me kërkesën.

Për sa i përket naftës, reagimi i menjëhershëm i tregut ishte një rritje relativisht e vogël e çmimit të saj në nivele nën 90 dollarë për fuçi që kishte arritur në shtator, kur Arabia Saudite dhe Rusia vendosën të zgjasin deri në fund të vitit marrëveshje për të reduktuar prodhimin e tyre. Çmimet e naftës, e cila nuk prodhohet as në Izrael dhe as në territoret palestineze, u ulën. Analistët financiarë paralajmërojnë, megjithatë, se mundësia e një lufte të zgjatur në Lindjen e Mesme dhe veçanërisht me përfshirjen e Iranit, mund ta çojë naftën në 150 dollarë për fuçi. Pikërisht përfshirja e Iranit në luftë mund të jetë vendimtare për rrjedhën e çmimeve të naftës, sepse në mënyrë të pashmangshme do të shkaktojë një ngurtësim të mëtejshëm të qëndrimit të Uashingtonit ndaj Teheranit.

Europa mbetet në një klimë shqetësimi për çmimet e gazit natyror. Është e vërtetë që ata janë zvogëluar plotësisht nga nivelet prej 300 euro për megavat-orë që arritën kulmin në gusht të vitit 2022. Megjithatë, ato kanë lëvizur më lart, pasi lufta në Lindjen e Mesme dhe problemet e tubacionit në Finlandë rindezin shqetësimet rreth furnizimi me karburant.

Duke nënvizuar rreziqet që kërcënojnë furnizimet me naftë në Lindjen e Mesme për shkak të luftës, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë foli për rritje të shpejtë të rreziqeve gjeopolitike, por u përpoq të qetësonte opinionin ndërkombëtar duke u zotuar të monitorojë tregun e naftës dhe të jetë gati të veprojë nëse është e nevojshme për të siguruar furnizim të mjaftueshëm në tregun botëror. Katari ka rënë dakord të furnizojë 3.5 milionë tonë LNG në vit për TotalEnergies të Francës për 37 vjet.

Dorina Kurtaj / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.