33 vjet nga rënia e Murit të Berlinit – A ekzistojnë ende dallimet mes ‘Lindjes dhe Perëndimit’?

Më 9 nëntor 1989 ndodhi diçka që të gjithë e mendonin se ishte e pamundur: u hap kufiri midis Gjermanisë Lindore dhe Perëndimore.

Gjermanët brohoritën fillimisht me mosbesim, pastaj me gëzim. Rrugët e Berlinit ishin të mbushura plot, në të dy anët e murit.

Muri i Berlinit, një simbol i Luftës së Ftohtë, u ndërtua pothuajse brenda natës më 13 gusht 1961. Si rezultat Gjermania, qyteti i Berlinit dhe shumë familje u ndanë. Një ndarje që do të zgjaste për 28 vjet, dy muaj e 28 ditë.

Më shumë se 5,000 qytetarë të RDGJ-së (Republika Demokratike Gjermane e njohur ndryshe si Gjermania Lindore) ikën në Berlinin perëndimor pavarësisht barrierave. Por shumë përpjekje për arratisje dështuan. Winfried Freudenberg ishte viktima e fundit e Murit: më 8 mars 1989.

Protestat e shumë qytetarëve të Gjermanisë Lindore dhe vendimet e kreut të qeverisë së atëhershme të Bashkimit Sovjetik, Michael Gorbachev, ishin vendimtare për zhdukjen e murit.

Çfarë ka mbetur nga muri?

Sot duhet të kërkoni pjesët historike të Murit në Berlin. Dhe kjo është ajo që bëjnë shumë turistë. Muri është kthyer në një atraksion turistik.

Muri i Berlinit është gjithashtu një vepër arti. Galeria East Side është pjesa më e gjatë e mbijetuar e Murit. Në vitin 1990 u pikturua nga 118 artistë nga 21 vende.

Dallimet midis Lindjes dhe Perëndimit

Dhe çfarë ka mbetur nga dallimet midis Lindjes dhe Perëndimit midis njerëzve që u ndanë nga Muri i Berlinit? Nuk është e lehtë të dish se cilat klishe vazhdojnë të ekzistojnë në mendjen e njerëzve, por ka shifra që tregojnë se ka ende dallime të matshme… Por edhe se ato po bëhen më të vogla.

Nga viti 1990 deri në vitin 2019, popullsia në shtetet federale të Gjermanisë perëndimore u rrit me 5.4 milionë njerëz. Në të njëjtën periudhë, pesë shtetet federale të Gjermanisë Lindore humbën rreth 2.2 milionë banorë. Sipas Qendrës Shtetërore për Edukim Qytetar, ky migrim nga Lindja në Perëndim është ndalur që nga viti 2015.

Të kënaqur me demokracinë?

Raporti ‘Gjermania Lindore. Një vështrim i ri i vitit 2022 nga Komisioneri i Qeverisë Federale për Evropën Lindore thotë se vetëm 39 për qind e gjermanolindorëve janë të kënaqur me demokracinë në Gjermani. Në Perëndim është 59 për qind.

Raporti vazhdon duke thënë se në kohën e sondazhit në gusht 2022, vetëm 26 për qind e të anketuarve në Lindje ishin të kënaqur me punën e qeverisë federale. Në shtetet e vjetra federale, kënaqësia është aktualisht 44 për qind.

Sipas raportit të Komisionerit Lindor, vetëm 43 për qind e gjermano-lindorëve dhe 58 për qind e gjermanoperëndimorëve besojnë “se gjithmonë mund të shprehësh lirisht mendimin tënd pa hyrë në telashe”.

Sipas qendrës shtetërore për edukimin politik, gjermanolindorët ende fitojnë mesatarisht 14 për qind më pak se gjermanoperëndimorët. Pabarazitë në të ardhura janë ngushtuar shumë ngadalë që nga mesi i viteve 1990.

Sipas lpb, shtetet e reja federale janë gjithashtu më keq kur bëhet fjalë për rrethanat financiare. Ndërsa familjet në shtetet e vjetra federale kanë pasuri të paluajtshme dhe asete financiare mesatarisht rreth 182,000 USD, familjet në shtetet e reja federale kanë mesatarisht vetëm rreth 88,000 dollarë kapital.

Dallimi politik më i komentuar midis Lindjes dhe Perëndimit është ndoshta popullariteti i partisë së ekstremit të djathtë AFD. Sipas Statista, 19.1 përqind e gjermanëve lindorë votuan për AFD në zgjedhjet federale të 2021, krahasuar me vetëm 8.2 përqind në shtetet e vjetra federale.

Por edhe nëse gjërat janë të ngadalta dhe jo gjithmonë të lehta, “ajo që i përket së bashku rritet së bashku”, siç e komentoi Willy Brandt në mënyrë kaq të përshtatshme për rënien e Murit më 9 nëntor 1989.

Nebi Xhomaqi / SCAN

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.
Ripublikimi mund të bëhet vetëm kundrejt citimit të autorësisë dhe burimit origjinal.